GEÇ OSMANLI DÖNEMİNDE MODERNLEŞME VE AYDIN ZÜMRENİN TESİS EDİLİŞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

AYŞE BURCU TULUMBACI

Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme serüveni, neticede Osmanlı’da aydın zümreyi tarih sahnesine çıkaran bir süreç olmuştur. Modernleşmeyi zorunluluk olarak deneyimleyen Osmanlı devleti, modernleşmeyi hızlandırmak ve geri kalmışlığın üstesinden gelebilmek adına yüzünü Batıya çevirerek, modernleşme deneyimini Batılılaşma olarak tecrübe etmiştir. Modernleşme cereyanı başladığında ise merkezileşmeye büyük bir önem atfedilmiş, merkezileşmeyi tesis edecek olan bürokrasi güçlendirilmiştir. Gerileme döneminin önüne geçebilmek ve modernleşme maksadıyla Batının kültürüne erişebilmek adına bir aydın zü ...Daha fazlası

İNSAN ONTOLOJİSİ AÇISINDAN IMMANUEL KANT’TA KİŞİ (PERSON) KAVRAMI

SÜMEYYE ŞEN

18. yüzyıl Aydınlanma çağı filozoflarından biri olan Immanuel Kant, kendi döneminde hakim bilimsel bir anlayış olan doğa mekanizminin felsefedeki tezahürü olarak determinizm yaklaşımına karşı özgürlüğü ve dolayısıyla ahlakı savunmak adına, doğa mekanizminden bağımsız olan bir alanın olanağını ortaya koymuş ve bunun da bu mekanizmden farklı olarak deneye tâbi olmayan bir biçimde a priori ve sadece pratikte onaylanabileceğini savunmuştur. Ama öte yandan da doğadaki mekanizmi veya nedenselliği reddetmemiştir. “Mundus sensibilis” (duyulur dünya) ve “mundus intelligibilis” (düşünülür dünya) olarak ...Daha fazlası

İBN HİŞÂM’A GÖRE HAZF

AHMET HALİL

En az çaba yasası ve dilde ekonomiklik ilkesi gereği tüm dillerde hazif/eksilti olgusu sıkça görülmektedir. Klasik Arapça sözlüklerde “kesme, çıkarma, düzeltme ve düşürme” vb. anlamlara gelen hazif, terim olarak bir sözcüğün, bir söz öbeğinin ya da bir cümlenin çeşitli gerekçelerle düşürülmesidir. Bir başka deyişle hazif, metinde yer alan harf, kelime ve cümle gibi bir dil biriminin çeşitli nedenlerle düşürülmesidir. Bu terimin izmâr ve icâz ile de yakın bir anlam ilişkisi söz konusudur. Hazfin Arap dilindeki önemi ve yeri nedeniyle geçmişte ve günümüzde Arap dil âlimleri bu konuya büyük önem ...Daha fazlası

NETFLIX BELGESELLERİNDE LATİN AMERİKA SİYASİ TARİHİ

İREM ÖZYÜREK

Netflix, günümüzde yaygın bir şekilde kullanılan dijital platformlardan, OTT TV formatının en popüler örneklerinden biridir. Platform, çeşitli ülkelerden farklı türlerde birçok içeriğin yapımını üstlenmektedir. Bu çalışmada, Netflix’in yapımını üstlendiği Latin Amerika ile ilgili belgesel filmler, söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Tür olarak belgeselin seçilme nedeni, yarattığı gerçeklik algısıdır. Latin Amerika ülkeleri, kıtanın keşfiyle birlikte uzun yıllar süren pek çok mücadele yaşamıştır. Bu mücadeleler esnasında Latin Amerika ülkelerinde yaşanan karışıklıkları ideolojik bir tehdit ...Daha fazlası

MOBİL ALIŞVERİŞ UYGULAMALARININ DÜRTÜSEL ALIŞVERİŞ DAVRANIŞINA ETKİSİ: BİR MODEL ÖNERİSİ

CANAN ARMAĞAN

Dürtüsel satın alma, tüketicinin alışveriş esnasında farklı uyaranlara verdiği duygusal tepkiler sonucu ortaya çıkan, planlanmamış bir satın alma davranışıdır. Dürtüsel satın alma davranışını çevresel, durumsal ve içsel uyaranlar tetikleyerek başlatır. Tüketici bu uyaranlara maruz kaldığında önceden satın almayı planlamadığı ürünleri satın almak için güçlü duygular hisseder. Buna dayanarak bu çalışma dürtüsel satın alma davranışı üzerinde mobil uygulama özelliklerinin, durumsal ve içsel faktörlerin etkisini Uyarıcı-Organizma-Tepki (S-O-R) ve Zevk-Uyarılma-Hâkimiyet (P-A-D) modelleri ile araştı ...Daha fazlası

MECLİSÎ’NİN MİR’ÂTÜ’L-ʻUKÛL’Ü ÖZELİNDE ŞÎA’DA HADİS ŞERHÇİLİĞİ

SAİD KOBAK

“Meclisî’nin Mir’âtü’l-ʻukûl’ü Özelinde Şîa’da Hadis Şerhçiliği” adlı tezimiz, giriş ve üç bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde çalışmamızın konusu, amacı, metodu ve literatür değerlendirmesine yer verilmiştir. Birinci bölümde Şîa hadis şerhçiliğinin tarihî seyri üzerinde durulmuştur. Özellikle Şîa hadis tarihinin tanzim ve tekmil dönemi olarak kabul edilen X./XVI.- XII./XVIII. yüzyıllar arasında başta Kütüb-i Erbaa olmak üzere birçok esere yazılan şerhler zikredilmiş; bunların genel özellikleri belirtilmiştir. İkinci bölümde Meclisî’nin yetiştiği ilmî arka plan, ailesi, hocaları, talebeleri v ...Daha fazlası

Doğanhisar Kültür Envanteri

RAZAN AYKAÇ

Kaynakça var.

el-Bakara 2/30’da Geçen Halife Kavramının Sûfî Yorumu Üzerine

İSKENDER ŞAHİN

Tasavvuf, zamanla kendi ıstılah havzasını oluşturmuş, onları daha da zenginleştirmiş ve böylece sahada yazılan eserlerin büyük çoğunluğunun içeriğini ıstılahlar oluşturmuştur. Söz konusu ıstılahlar elde edilirken genellikle Kur’ân’a müracaat edilmiş, âyetlerle ilişkilendirilmiş ve böylelikle ıstılahlar da vahiyle meşru bir zemine kavuşturulmaya çalışılmıştır. Sûfîlerin ıstılahlaştırdığı Kur’ân kavramlarından biri de “halife”dir. Tarikatların kuruluş dönemine kadar olan dönem içerisinde yazılan tasavvufi eserlerde rastlamadığımız bu kelime, sûfî anlayışı çerçevesinde ilk defa Hasan-ı Basrî (ö. ...Daha fazlası

Bakara Suresi 184. Ayeti Bağlamında Ramazan Orucu Fidyesi

MUHAMMED ÇUÇAK

Meşruiyeti önceki ümmetlere kadar uzanan Ramazan orucu, İslam’ın beş temel şartından biridir. İslam’ın ilk döneminde isteğe bağlı olarak tutulan oruç zamanla her mükellef tarafından edası farz hale gelmiştir. Gün boyu yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak suretiyle eda edilen orucun ifası için kişinin hem manevi hem de fiziki açıdan hazır olması gerekir. Bu nedenle yolcu ve hasta gibi fizyolojik olarak oruç tutmaya müsait olmayan mazeret sahiplerinin oruç tutmamalarına izin verilmiştir. Böyle bir durumda olup da oruç tutamayan kimsenin tutamadığı orucu telafi edilebilmesi için ileri sürül ...Daha fazlası

Bâkıllânî’nin (ö. 403/1013) İ’câzu’l-Kur’ân Adlı Eserinin Bedî´ Sanatları Açısından İncelenmesi

ADNAN ARSLAN

Hicri dördüncü yüzyılın önde gelen Eş´arî kelamcılarından olan Bâkıllânî (ö. 403/1013), kelami konuların dışında Kur’ân’ın i´câzına dair bir eser kaleme almıştır. Bu eserinde Bâkıllânî, kendisinden önce bu sahada eser kaleme alan Rummânî ve Hattâbî’nin bazı açılardan izini takip etmiştir. Bu çalışmada, Bâkıllânî’nin söz konusu eserinde Arap belâgatının saç ayaklarından biri olan bedî´ ilmi sanatlarını nasıl uyguladığı incelenmiştir. İnceleme sonucunda müellifin cinas, seci, müvazene, leff ü neşir vb. sanatları i´câza dair bu teorik eserinde uygulamaya özen gösterdiği görülmüştür. Anlaşılan Bâk ...Daha fazlası

Ferezdak’ın Şairliği ve Arap Edebiyatındaki Yeri

Ferezdak lakabıyla tanınan Hemmâm b. Gâlib, Emevî Döneminin en meşhur Arap şairleri arasında yer almakta ve Arap edebiyatında bilhassa nazmettiği hicviye ve methiye şiirleriyle tanınmaktadır. Bu çalışmada Ferezdak’ın şairliğinin ve edebî şahsiyetinin bilimsel bir metotla tetkik edilmesi hedeflenmektedir. Dolayısıyla araştırmanın temel kaynağı, şairin bizzat kendi divanıdır. Makale kapsamında öncelikle Ferezdak’ın edebî şahsiyeti ve şairliği hakkında bazı biyografik, edebî ve tarihî bilgi verilmiştir. Bunun ardından çalışmadaki hipotezlerin desteklenmesi adına, Ferezdak’ın divanından seçilen ba ...Daha fazlası

Silifke Kalesinin Kazılar Sonucu Ortaya Çıkan Yerleşim Dokusu

RAZAN AYKAÇ

Kitabımızda ele aldığımız Silifke Kalesi oldukça stratejik bir konuma sahip olup Kale-Kent özelliği taşımaktadır. 2011-2017 yıllarında yapılan kazılarla gün yüzüne çıkarılan Silifke Kalesi hazırladığımız bu çalışmamızla bilim dünyasına ve gelecek kuşaklara tanıtılacaktır. Ayrıca devam etmekte olan kazı ve restorasyon çalışmamızın tamamlanmasıyla Anadolu’da benzerine henüz rastlanmayan bu ender yapı, Osmanlı Kale Kent’i, ziyarete açılarak turizme kazandırılacaktır. Bu kıymetli eserin vücut bulmasında kıymetli katkılarından dolayı Silifke Kalesi Kazı Başkanı Sayın Hocam Prof. Dr. Ali BORAN’a, Me ...Daha fazlası