IV. Murad'ın Torunu Fatma Hanım Sultan'ın Muhallefatı

Özer KÜPELİ

Fatma Hanım Sultan, Kaya İsmihan Sultan ile Melek Ahmed Paşa'nın kızıdır. Kaya İsmihan Sultan, IV. Murad'ın kızı olup 1632-33'te doğmuş, 1644'te Melek Ahmed Paşa ile evlendirilmiştir. Kaya Sultan'ın Melek Ahmed Paşa ile evliliğinden olan ilk kızı 1654'te henüz dört-beş yaşlarındayken ölmüştür.1 Fatma Hanım Sultan ise 1659 yılı başında Eyüp Sultan'daki yalıda dünyaya gelmiş, lakin doğum esnasında ebelerin rahmine zarar vermesi sonucu Kaya Sultan doğumdan birkaç gün sonra vefat etmiş ve Ayasofya'da Sultan I. Mustafa ile Sultan İbrahim'in gömülü olduğu türbeye defnedilmiştir.2 Daha birkaç günlükk ...Daha fazlası

Osmanlı Kaynaklarında Floransa’yı Aramak: Duka, Duka-i Françe ve Duka Gemileri İfadeleri Üzerine Bazı Bilgiler

MİKAİL ACIPINAR

II. Mehmed dönemiyle birlikte siyasi, askerî ve ticari alanlar başta olmak üzere, birçok alanda bir değişim ve gelişim sürecine giren Osmanlı İmparatorluğu, aynı zamanda Avrupa siyasetinin bir uzantısı olarak İtalya’daki gelişmeleri de yakından takip etmekteydi. İtalya Yarımadası’nın önde gelen şehir devletleri durumundaki Venedik ve Ceneviz’in ardından, Floransa Cumhuriyeti de 15. yüzyıldan itibaren Levant ticaretindeki yerini Fatih’in himâyesiyle almaya başlamıştır. Bu çalışmada, Floransa’nın Osmanlı kronikleri ve belgelerinde zaman içinde ifade ediliş şekillerinin açıklanması amaçlanmaktadı ...Daha fazlası

Varna İlinde İsmi Değiştirilen Türkçe Yerleşme Adları

BEYCAN HOCAOĞLU

Toponimiler bir ulusun belirli bir alan üzerindeki hak iddialarını meşrulaştırmak için kullanılan önemli bir araçtır. Balkanlar’da yeni bağımsız olan pek çok ulus gibi Bulgaristan da bağımsızlığının ardından alansal varlığını meşrulaştırmak için Osmanlı mirasının bakiyesi olan yer isimlerini değiştirmeye dönük yoğun bir çaba içine girmiştir. Bulgaristan’da günümüzde ismi değiştirilmemiş Türkçe yerleşim adı neredeyse yok denecek kadar azdır. Bulgaristan coğrafyasına ait tarihi kaynaklarda bulunan ve Türk toplumunun hafızasında yer eden Türkçe yer isimlerini günümüze ait resmi kayıtlar ve harita ...Daha fazlası

Revan Seferi'ne Götürülen Padişah Kıyafetleri

Özer KÜPELİ

Osmanlı padişahlarının kıyafetleri hakkında bilinenler oldukça azdır. Bunlar da Topkapı Sarayı Müzesi Giyim-Kuşam Koleksiyonunda bulunan padişah ve diğer hanedan mensuplarından bakiye kıyafetlere dayanılarak yapılan tespitlerden ibarettir. Bu tespitler ağırlıklı olarak başta kaftanlar olmak üzere padişah kıyafetlerinin kumaş ve desen özellikleri hakkındadır. Ancak padişahların iç ve dış giyimleri için çok sayıda ve çeşitli türlerde kıyafetlerinin olduğu muhakkaktır. Nitekim IV. Murad'ın Revan Seferi'ne götürülen kıyafetlerini içeren bir liste bu durumu doğrulamaktadır. Bu makalede söz konusu l ...Daha fazlası

Maria Pia Pedani, Doğu’nun Kapısı Venedik, İtalyancadan Çev. Gökçen Karaca Şahin, Küre Yayınları, İstanbul 2012, 336 sayfa (Metin+23 Resim+Zeyil ile birlikte), ISBN: 978-605-5383-52-7

ZARİFE DEVECİ ALBAYRAK

Maria Pia Pedani’nin bu çalışması, Venezia Porta d’Oriente başlığıyla 2011 yılında yayımlanan eserin Türkçeye tercümesidir. Venedik Ca’ Foscari Üniversitesi Doğu Dilleri Bölümü’nde öğretim üyesi olan Pedani, Osmanlı-Venedik ilişkileri, denizcilik tarihi, diplomatik tarih ve Hristiyan-Müslüman sınır bölgeleri üzerine yaptığı çalışmalarla tarih alanına değerli katkılarda bulunmuştur. Özellikle uzun yıllar Venedik Devlet Arşivi’nde görev yapması, bu çalışmasında Venedik Devlet Arşivi’nin yayınlanmamış değerli kaynaklarını görmemizi sağlaması açısından önem arz etmektedir. Bu sayede Müslüman doğu ...Daha fazlası

Yoğun bakım hemşirelerinin hastaların psikolojik bakım gereksinimlerini belirlemeye ve uygulamaya yönelik görüşlerinin incelenmesi

Aktaş, Yeliz

Bu çalışma, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yoğun Bakımlarda çalışan hemşirelerin, hastaların psikolojik bakım gereksinimlerine ilişkin farkındalıklarını değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Araştırma Durum-Bütüncül Tek Durum deseni olarak tasarlanmıştır. Araştırmada veriler nicel ve nitel olmak üzere iki aşamada toplanmıştır. Nicel veriler, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yoğun Bakım Üniteleri‟nde çalışan 112 hemşireden tanıtıcı bilgi formu ile toplanmıştır. Nitel verilerin elde edilmesi için, nicel araştırma ...Daha fazlası

3D baskı teknolojisi ile oluşturulmuş C şekilli yapay kök kanallarında farklı kök kanal dolum yöntemlerinin değerlendirilmesi

Bu çalışmanın amacı, C1 konfigürasyonuna sahip C şekilli mandibular molar dişin 3D baskı teknolojisi ile elde edilen aynı anatomiye sahip replikaları ile farklı kök kanal dolum yöntemlerinin etkinliğinin değerlendirilmesidir. Çalışmada, kök anatomisine göre seçilen mandibular molar dişlerin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ile görüntüleri alınmıştır ve birinci tip (C1 konfigürasyonu) C şekilli kanala sahip mandibular molar diş tespit edilmiştir. Dişin kök kanal şekillendirilmesi ProTaper Universal döner alet sistemi ve el eğeleri kombinasyonu ile yapıldıktan sonra şekillendirmenin kontrol ...Daha fazlası

Denizanalarının farklı alanlarda değerlendirilmesi (Cnidaria = Coelenterata)

Taşer, Yiğit

Su canlıları insan besininin önemli bir kısmını oluşturduğu gibi birçok alanda kullanılan önemi bir hammaddedir. Su ürünleri denilince ilk akla gelen balık olmasına rağmen, dünyada birçok ülke besinsel değerinin yüksek olmasından dolayı balık dışında diğer su ürünlerinden de faydalanma yoluna gitmişlerdir. Dünyada balık dışında değerlendirilen su ürünlerinden birisi de denizanasıdır. Denizanası binlerce yıldır ticari amaçla Uzakdoğu ülkeleri(Çin) tarafından önemli bir gıda kaynağı olarak kullanılmaktadır ve her yıl kendi iç pazarında 58 bin ton denizanası tüketmektedir. Yarı kurutulmuş denizan ...Daha fazlası

Farklı bulk fill kompozit rezin materyallerinin polimerizasyon dereceleri, su emilimi ve suda çözünürlüklerinin değerlendirilmesi ve bulk fill kompozit rezinle restore edilmiş dişlerin kırılma dirençlerinin karşılaştırılması

Bu çalışmada yeni üretilen ve geliştirilen Bulk Fill kompozitlerin polimerizasyon dereceleri, su emilimi ve suda çözünürlükleri ve bulk fill kompozitlerle restore edilmiş dişlerin kırılma dirençleri karşılaştırıldı. Çalışmada 6 adet Bulk Fill ve 1 adet geleneksel kompozit kullanıldı. Çalışmanın ilk bölümünde, kompozitlerin polimerizasyon dereceleri Vickers yüzey sertlik oranları ile indirekt olarak değerlendirildi. Her kompozit için, üzerinde 4 mm kalınlığında ve 5 mm çapında 12 adet silindirik boşluk bulunan pleksiglas levhalar hazırlandı (n=12). 2 farklı mesafeden (0 mm ve 5 mm) ışık uygula ...Daha fazlası

Farklı irrigasyon aktivasyon teknikleri ile endodontik postoperatif ağrı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Çalışmada geleneksel irrigasyonun dezavantajlarını elimine etmek amacıyla geliştirilen irrigasyon aktivasyon sistemlerinin postoperatif ağrı üzerinde etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada Geleneksel İrrigasyon (Gİ), Manuel Dinamik İrrigasyon (MDİ), Pasif Ultrasonik İrrigasyon (PUI), EndoVac (EV), ve Photon-İnitiated Photoacoustic Streaming (PIPS) teknikleri kök kanallarında final irrigasyonu olarak uygulanmıştır. Çalışmanın her bir grubunda 20 mandibular premolar diş kullanılmıştır. Dişler kanal tedavisi endikasyonu olan (derin çürük,protetik v.s.) vital pulpalı vakalardır. Kanallar ...Daha fazlası

Doğal ortamından yakalanan Karabalık (Clarias gariepinus, Burchell, 1822) yavrularının kültüre alınması ve gelişiminin incelenmesi

Koca, Ömer

Bu çalışmada doğal ortamdan avcılık yolu ile yakalanan karabalık (Clarias gariepinus, Burchell, 1822) yavrularının (117,13±0,497 gr) kontrollü şartlar altında yetiĢtiriciliği irdelenmiştir. Çalışma 5 Mayıs – 5 Ağustos 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışma 3 grup halinde düzenlenmiş olup, her bir grup kendi içinde 3 tekerrürlü yapılmıştır ve toplamda 9 adet 200 litrelik polietilen tank kullanılmıştır. Her tankta 20 balık, toplamda 180 balık ile çalışma yürütülmüştür. Her gruba farklı miktarlarda yem verilmiştir. Deneme gruplarına verilen tank başına düşen ortalama yem miktarı sı ...Daha fazlası

Alloimmünizasyonla oluşan anti-HLA antikorlarının mikrolenfositotoksisite yöntemi ile belirlenmesi

Bu çalışmada anti-HLA antikoru oluşum sebeplerinden kan transfüzyonu, gebelik ve transplantasyon öyküsüne sahip olan KBY hastalarından alınan serum örneklerinin fizyolojik şartlara yakın ortamda antikor antijen etkileşimi gözlemlenebilen mikrolenfositotoksisite yöntemi ile panel reaktif antikor taraması yapıldı. Bunun için laboratuvarımıza rutin anti-HLA antikoru taraması için başvuran KBY hastalarının arasından Luminex PRA tarama sonuçlarındaki HLA sınıf I ve HLA sınıf II pozitifliğine göre hastalar seçildi. Ardından 21 seruma sınıf I tanımlama, 8 seruma sınıf II tanımlama, 13 seruma hem sını ...Daha fazlası