SİNEMADA ANLATI VE ANLATIYA DAHİL OLMA

Anlatılar, insanlığın ilk yıllarından beri var olmuş ve insanların bağlantı kurması, kültürlerin aktarılması, deneyim ve fikir paylaşımı gibi birçok farklı şekilde etkili olmuştur. Gelişen teknolojiyle birlikte anlatılar kendilerine yeni anlatım araçları bulmuş ve günümüze kadar popülerliğini koruyarak devam edegelmiştir. Sinema anlatısının da görece çok daha yeni bir anlatım aracı olmasına rağmen sahip olduğu çeşitli ögelerin yardımıyla çok kısa bir süre içerisinde popüler bir anlatı aracı haline geldiği söylenebilir. Bu tez kapsamında önce anlatılar ele alınmış ardından sinema anlatısı ve sinemanın anlatı yapıları derinlemesine incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmalar anlatının kendisiyle sınırlı kalmamış, anlatıların nasıl anlaşıldığı, ne gibi etki ve sonuçlarının olduğu gibi çeşitli psikolojik süreçler de çalışma konusu yapılmıştır. Tez kapsamında anlatıya dahil olma, zihinsel modeller perspektifinden ele alınmış, farklı yaklaşımlarla birlikte anlatıya dahil olmanın neden ve sonuçlarına yer verilmiştir. Bir insanın herhangi bir anlatıya dahil olmasının en önemli ön koşulu olarak anlatıya dikkat etmek gösterilmektedir. Bu bağlamda, günümüzde gençlerin akıllı telefon ve sosyal medya kullanımının da artması nedeniyle odaklanma ve dikkat sürelerinin kısa olmasının, süre olarak nispeten uzun olduğu varsayılabilecek sinema anlatısına dahil olmalarını engelleyip engellemeyeceği sorusu ön plana çıkmaktadır. Söz konusu bu soruya ve geliştirilen diğer hipotezlere cevap bulmak amacıyla gerçekleştirilen bu tez çalışması, Türkiye’de üniversite öğrencisi gençlerin bir sinema anlatısına ne kadar ve hangi boyutlarda dahil olduğunu ölçmeye yöneliktir. iv Araştırma kapsamında yüz yetmiş bir üniversite öğrencisi katılımcıya Babam ve Oğlum adlı film izletilmiş ve Anlatıya Dahil Olma Ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca, ölçeğin alt boyutları olan dikkat-odaklanma, duygusal dahil olma ve anlatı anlayışı ile hem gençlerin bu alt boyutlara dahil olma durumlarının ölçülmesi hem de gençler arasında farklı yaş ve cinsiyetten kişilerin bu alt boyutlarda gösterdikleri farklılıkların ortaya konulması hedeflenmiştir.