Yalnız yaşayan yaşlı kadınların gündelik hayat deneyimleri ve başa çıkma stratejileri: Çorum ili örneği Daily life experiences and coping strategies of older women living alone: The case of Çorum

ÖZETDünya nüfusu her geçen gün hızla artmaktadır. Yaşam süresinin uzaması, ölüm oranlarının ve aynı zamanda doğum oranlarının düşmesi tüm dünyada yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının artmasına neden olmaktadır. Hızla artış gösteren yaşlı nüfus içerisinde kadınlar erkeklerden daha uzun yaşamakta ve özellikle ileri yaşlarda yaşlıların çoğunluğunu kadınlar oluşturmaktadır. Kadınların erkeklerden daha uzun yaşamasına bağlı olarak ortaya çıkan bu durum yaşlılığın kadınlaşması (Tews, 1993) olarak tanımlanmaktadır. Yaşlılığın kadınlaşması ile yalnız yaşayan yaşlı nüfusun çoğunluğunu yaşlı kadınlar oluşturmaktadır. Kadınların yaşam beklentilerinin daha uzun olması, eşleri öldükten sonra tekrar evlenmemeleri, boşanma oranlarının artması vb. yalnız yaşayan yaşlı kadınların çoğalmasına neden olmaktadır. Bu nedenler yaşlılık dönemlerini yalnız geçiren yaşlı kadınların gündelik hayatlarına eğilme gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda çalışmanın konusunu yalnız yaşayan yaşlı kadınların gündelik hayat deneyimleri oluşturmaktadır. Bu çalışmada yaşlılık döneminde kadınların yalnız yaşama deneyimlerine, gündelik hayatlarında karşılaştıkları zorluklara ve bu zorluklara karşı geliştirdikleri başa çıkma stratejilerine yer verilmiştir. Yaşlı kadınların gündelik hayat deneyimlerini anlayabilmek için nitel yöntem içerisinde yer alan görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda Çorum ilinde yalnız yaşayan 23 yaşlı kadın görüşülenle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın analizinin sonucunda yalnız yaşamanın yaşlı kadınlar için çoğunlukla tercih edilen bir yaşam biçimi olduğu anlaşılmıştır. Yaşlı kadınların yaşlılık döneminde sağlık, sosyal ve ekonomik bakımdan koşulları imkân verdiği ölçüde alışık olduklarını gündelik yaşamlarını devam ettirmek istedikleri görülmüştür. Gündelik yaşam içerisinde birtakım zorluklar yaşayan yaşlı kadınların başa çıkma stratejileri geliştirdikleri gözlemlenmiştir.ABSTRACTThe world population is increasing day by day. The prolongation of life expectancy, the decrease in death rates and also the decrease in birth rates cause an increase in the proportion of the older population in the total population all over the world. Among the rapidly increasing older population, women live longer than men, and women constitute the majority of the older, especially in advanced ages. This situation, which occurs due to the fact that women live longer than men, is defined as feminization of old age (Tews, 1993). With the feminization of old age, the majority of the older population living alone are older women. Longer life expectancy of women, not remarrying after the death of their spouses, increasing divorce rates etc. leads to an increase in older women living alone. These reasons reveal the necessity of dealing with the daily lives of older women who spend their old age alone. In this direction, the subject of the study is the daily life experiences of older women living alone. In this study, women's experiences of living alone in old age, the difficulties they face in their daily lives and the coping strategies they developed against these difficulties are included. In order to understand the daily life experiences of older women, the interview technique, which is included in the qualitative method, was used. In this context, in-depth interviews were conducted with 23 older women interviewees living alone in Çorum. The data obtained as a result of the interviews were analyzed with the descriptive analysis method. As a result of the analysis of the research, it was understood that living alone is a mostly preferred lifestyle for older women. It has been observed that elderly women want to continue their daily lives that they are accustomed to in their old age as much as their health, social and economic conditions allow. It has been observed that older women who experience some difficulties in daily life develop coping strategies.