İşgören bulma ve seçiminde cinsiyet ayrımcılığının etkisi : İzmir’deki A grubu seyahat acentalarına yönelik bir araştırma

Bu araştırma, turizm sektörünün yapı taşlarından bir tanesi olan seyahat acentalarının işgören bulma ve seçiminde, gerek işgörenlerin işe alınmasında gerekse işverenlerin işe alımlarında cinsiyetin etkisinin olup olmadığının algılanması amacıyla hazırlanmıştır. İşgören bulmada kullanılan yazılı, görsel ve internet kaynaklarındaki formlarda ve ilanlarda özellikle cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi vb. gibi demografik bilgilerle kısıtlanma yapılması, bu araştırmanın hazırlanmasında önemli bir etkiye sebep olmuştur. Araştırmanın evrenini, İzmir ilinde bulunan A grubu seyahat acentaları oluşturmaktadır. Tesadüfi örneklemle seçilen 204 seyahat acentası çalışanına ve 89 acenta işverenine aynı ifadelerin soru tarzları değiştirilerek yazılı ve online anketler uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde demografik ve işletmeye ilişkin bilgiler, ikinci bölümde işgörenlerin iş başvurusu ve işe alımlarında etken faktörler, üçüncü bölümde işgörenin işe alım ve örgüt içi iş yaşamında karşılaşabilecekleri muhtemel 13 cinsiyet ayrımcılığı ifadesi yer almaktadır. Katılımcıların demografik ve işletmeye ilişkin bilgileri frekans ve yüzde dağılımları ile analiz edilmiştir. İşgörenlerin iş başvurusu ve işe alımlarında etkili olan faktörler frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma dağılımları ile çözümlenmiştir. İşgörenin işe alınma süreci ve örgüt içi iş yaşam sürecinde dikkate alınan kriterler, demografik ve işletmeye ilişkin bilgilerle
v

anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği bağımsız örneklemler için t-Testi, ikiden fazla grup için ise varyans analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, yöneticiler için cinsiyet ayrımcılığının işgören seçim sürecinde dikkate alınan kriterleri içerisinde önemli olduğunu göstermese de, işgörenler işgören seçim sürecinde cinsiyet ayrımcılığı yapıldığını belirtmektedir. Katılımcılar “acentacılık sektörünün kadınlara daha uygun olduğunu” fikrinde birleşmektedir. Bulgulara dayanarak, seyahat acentalarında işgören seçiminde cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılmasına yönelik ve ileride yapılabilecek bilimsel çalışmalara dair öneriler sunulmuştur.