İmamiyye Şiası’nda İhtilafü’l-Hadis-Takıyye ilişkisi : (Şeyh Et-Tusi’nin el-İstibsar’ı özelinde)

Tezimiz, İmâmiyye Şîası’nda ihtilâfü’l-hadîs ve takıyye ilişkisini Şeyh et-
Tûsî’nin el-İstibsâr adlı eseri özelinde tespit etmeyi konu edinmiştir.
Dört bölümden oluşan tezimizin giriş bölümünde çalışmamızın konusu,
amacı, metodu ve kaynaklarına yer verilmiştir.
Birinci bölümde Şeyh et-Tûsî’nin hayatı ve ilmî mücadelesi ele alınmış, telif
ettiği eserlere yer verilerek bu eserler arasında çalışmamıza konu olan el-İstibsâr’ın
Kütüb-i Erbaa içindeki önemine yer verilmiştir. İkinci bölümde İmâmiyye Şîası’nda
ihtilâfü’l-hadîs ilminin tarifi, önemi ve tarihçesinden bahsedilmiştir. Bu bölümde
ayrıca hadisler arasında görülen ihtilâf sebeplerine ve ihtilâfı giderme metotlarına
kısaca değinilmiştir. Üçüncü bölümde ise takıyyenin mahiyeti, Şîa’daki yeri ve
dayanakları, takıyye ile ilgili farklı görüşler üzerinde durulmuş, mezhep içinde
takıyyenin ortaya çıkmasına sebep olan âmillere ve takıyye çeşitlerine yer verilmiştir.
Ayrıca hadislerde takıyyenin kullanım alanı, fonksiyonu ve boyutları etraflıca
incelenmiştir.
Çalışmamızın son bölümü Şeyh et-Tûsî’nin el-İstibsâr adlı eseri üzerinden
hadislerdeki ihtilâfı giderme usûlüne, uyguladığı metodolojiye tahsis edilmiş, ihtilâflı
hadisleri cem etmek için kullandığı metotlar tespit ve tetkik edilmiştir. Şeyh et-
Tûsî’nin takıyye ile çözümlediği rivayetlerde kullandığı takıyye çeşitleri, ihtilâflı
rivayeti takıyyeye hamletmesinin sebepleri incelenmiştir. Konu, rivayetlerden ve
ilgili şerhlerden örnekler verilerek ortaya konmaya çalışılmıştır.