Su Hasadı Tekniğinin Sakız Ağacı (Pistacia lentiscus var. chia Duham.) Fidanlarının Tutma Oranına ve Büyüme Performansına Etkisi

İklim değişikliği ile birlikte sakız ağacının (Pistacia lentiscus var. chia Duham.) yayılış alanlarını kapsayan Akdeniz havzasında büyüme dönemlerinde daha şiddetli su kıtlıkları yaşanabilme durumu söz konusudur. Bu çalışmanın amacı iklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle başa çıkabilmek için tasarlanan su hasadı yöntemi olarak kullanılan modifiye edilmiş V-şekilli mikrohavzaların sakız ağacının hayatta kalma ve büyüme performansına etkisini ortaya koymaktır. Çalışma, Türkiye’de İzmir Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde yer alan Çeşme (1 blok) ve Urla’da (2 blok) gerçekleştirilmiştir. Her blokta oluşturulan Vşekilli mikro havzalarda 1-Mikoriza, 2- Polimer, 3-Osmoprotektan, 4- Polimer+Osmoprotektan şeklinde 4 farklı işlem uygulanmıştır. İşlemlerin etkisinin ortaya konulabilmesi için her sahada bir adet mikro havza kontrol ünitesi oluşturulmuştur. Ayrıca çalışmanın yapılacağı sahalarda uygulanan mevcut ağaçlandırma tekniği kapsamında teraslara dikim yapılarak birer adet kontrol ünitesi daha oluşturulmuştur. Bu çalışma her blokta 50 adet olmak üzere toplamda 3 blokta 150 adet V şekilli mikro havzada gerçekleştirilmiştir. Her V-şekilli mikro havzanın düşük kotuna ve yüksek kotuna birer adet olmak üzere 2 metre aralıklarla 2 adet fidan dikimi 2022 Şubat ayında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada üç sahada 360 adet fidan (mikro havzalarda toplam 240; teraslarda toplam 60 adet) kullanılmıştır. İki büyüme dönemi sonunda fidanların tutma başarısı belirlenmiş; kök boğazı çapları ve boy ölçümleri yapılmış; gürbüzlük indeksi hesaplanmış ve toprak nemi ölçülmüştür. Çalışmanın sonuçları, V şeklindeki mikrohavzaların, iki yıllık büyüme periyodu boyunca dikim başarısı, çap ve yükseklik değerleri, fidan yüksekliğinin kök boğazı çapına oranı ve toprak nem içeriği açısından teraslamaya göre daha üstün olduğunu ortaya koymaktadır. Tüm sonuçlar göz önüne alındığında, özellikle ağaçlandırma başarısında sorun yaşanan alanlarda uygulayıcılara, sakız ağacı ağaçlandırmasında V şeklindeki mikrohavzaların kullanımı önerilmektedir.