TÜRKİYE’DE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ORTAÖĞRETİM MESLEKİ DİN ÖĞRETİMİNE YAKLAŞIMLARI

Türkiye’de modernleşme sürecinde yaşanan kültürel gerilimin izleri Cumhuriyet yönetiminin laiklik uygulamalarında kendini göstermektedir. Bu dönemde İslâm düşüncesi ve medeniyeti bilimsel bilgi olarak ele alınmamış, dışlanmış ve kamusal alandan çekilmek zorunda kalmıştır. Bu sancılı süreç ekonomik, siyasal ve sosyal hayatta günümüze kadar sürecek derin yaralar açmıştır. Bilimsel gerçeklik ve toplumsal taleplerden ziyade ideolojik önyargılar kıskacında yürütülen din eğitimi politikaları, imam hatip liseleri örneğinde olduğu gibi toplumsal gerilimlere kaynaklık etmiştir. Resmî kurumlarda yürütülen din eğitimi faaliyetleri varlık ve statü kaygılarından kurtulamamış, bireyin dinî gelişimine ve toplumsal barışa beklenilen derecede bir katkı sunamamıştır. İmam hatip liseleri başlangıçta din hizmetlerini yürütecek nitelikli personellerin yetiştirilmesi amacıyla kurulmuştur. Türkiye’de imam hatipler; sayıları, statüleri, öğrencileri, yükseköğrenime yönelimleri kutuplaşan toplumsal kesimler arasında eğitim boyutundan daha çok ideolojik tartışmalarla gündeme taşınmıştır. Dolayısıyla imam hatip liseleri ne bu okulları talep edenleri ne de bu okullara karşı olanları tam anlamıyla memnun edebilmiş değildir. Araştırmamızda din eğitimi alanında fikir üreten ve kanaat belirten sivil toplum kuruluşlarının (STK) ortaöğretim mesleki din öğretimi alanındaki dönüşümlere, tartışmalara ilişkin görüşleri; STK’ların yayınlamış olduğu araştırma, değerlendirme ve raporları üzerinden ele alınmıştır. IV Ortaöğretim mesleki din öğretimi alanında 1997 yılından beri gerçekleştirilen politikalara STK’ların araştırma, değerlendirme ve raporları ile katkı koyduğu, gerçekleştirilen politikalara baskı unsuru olduğu söylenebilir. 1997-2012 yılları arasında STK raporlarında; katsayı engeli, İHL statüsü, öğrenci sayıları, başörtüsü gibi konulara öncelik verilmiştir. Katsayı engelinin kaldırılması ve başörtüsüne serbestlik getirilmesi sonrasında STK raporlarında eğitimle ilgili değerlendirmelerin öne çıkmaya başladığı görülmektedir. İHL program çeşitliliği, proje okullarına öğrenci yerleştirilmesi, öğretmen ve idareci nitelikleri, öğretim programları, meslek dersi içerikleri ve özel İHL açılması konuları STK raporlarında öncelikli olarak işlenmiştir.