YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRE VE HEKİMLERİN GÜVENLİ TRANSPORT ALGORİTMASI VE TRANSPORT FİZYOLOJİK STABİLİTE RİSK İNDEKSİ KULLANIMININ TRANSPORT BİLGİ DÜZEYİNE ETKİSİ

Giriş-Amaç: Yenidoğan bebeklerin gereksinim duydukları bakımı alabilmeleri için farklı merkezlere sevk edilmesi gerekebilmektedir. Bebek ölüm oranlarının azaltılması için yenidoğan transportunun kalitesinin artırılması önemlidir. Bu çalışma yenidoğan yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşire ve hekimlerin transport algoritması ve TRIPS (Transport Fizyolojik Stabilite Risk İndeksi) kullanımının bilgi düzeyine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Yarı deneysel türdeki bu çalışmada, Haziran 2022- Kasım 2023 tarihleri arasında İzmir ilinde S.B.Ü. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yenidoğan yoğun bakım ünitesinde görev yapan 72 hemşire ve 28 hekim ile toplamda 100 gönüllü ile çalışılmıştır. Çalışmada, veri toplamak amacıyla araştırmacının hazırladığı ve uzman görüşleri alınmış olan 33 sorudan oluşan “Yenidoğanlarda Transport ile İlgili Bilgi Düzeyi Belirleme Formu” kullanılmıştır. Katılımcıların ulaşabileceği yerlere araştırmacı tarafından hazırlanan ve uzman görüşleri alınan 10 basamaktan oluşan “Güvenli Transport Algoritması” ve yenidoğanlarda kullanılan Transport Fizyolojik Stabilite Risk İndeksi (TRIPS) asılmıştır ve sözel olarak anlatılmıştır. Veriler, “Yenidoğanlarda Transport ile İlgili Bilgi Düzeyi Belirleme Formu” ile eğitimden önce ve eğitimden sonra olmak üzere iki kez toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 25 programında yapılan ölçümlerle değerlendirilmiştir. Çalışma için etik kurul izni, kurum izinleri ve İl Sağlık Müdürlüğü izni alınmıştır. Bulgular: Araştırmada yer alan katılımcıların %72’sinin 24-30 yaş aralığında olduğu, %79’unun kadın olduğu, %85’inin lisans mezunu olduğu, %35’inin yenidoğan yoğun bakımda çalışma süresinin 0-1 yıl olduğu, %78’inin daha önce vi transport eğitimi almadığı buna karşın %97’sinin bir yenidoğan transportuna eşlik ettiği ve bu taşıma işlemi sırasında %11’inin sorun yaşadığı belirlenmiştir. Katılımcıların %96’sının transport eğitimi almak istediği belirlenmiştir. Hemşire ve hekimlerin yenidoğan transportuna yönelik eğitim öncesi test puan ortalamaları 20,86 ve eğitim sonrası test puan ortalamaları 28,48 olarak saptanmıştır. Ön test ve son test puanları arasında anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p<0,05). Sonuç: Bulgular incelendiğinde eğitim öncesi hemşire ve hekimlerin yenidoğan transportu ile ilgili bilgi düzeylerinin yeterli olmadığı belirlenmiştir. Verilen transport eğitiminin hemşire ve hekimlerin bilgi düzeyinde anlamlı artış sağladığı saptanmıştır. Yenidoğan yoğun bakımda çalışan sağlık profesyonellerine belirli aralıklar ile verilecek eğitimler sonrasında bilgi düzeylerinin artacağı düşünülmektedir.