PRENATAL TANI TESTİ YAPTIRMASI ÖNERİLEN VE ÖNERİLMEYEN GEBELERİN YAŞADIKLARI KARAR ÇATIŞMASI VE DİSTRESİN PRENATAL BAĞLANMA ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Amaç: Bu çalışma gebelerde prenatal tanı testlerine yönelik karar çatışması ve distresin prenatal bağlanma üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Bu araştırma gebelerde prenatal tanı testlerine yönelik karar çatışması ve distresin prenatal bağlanma üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı, karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Araştırma evrenini 10.07.2022 - 10.02.2023 tarihleri arasında Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği Obstetri Polikliniğine antenatal bakım almak için başvuran gebelerden oluşmaktadır. Çalışma tanı testi önerilen ve tanı testi öerilmeyen gebeler olmak üzere iki gruptan oluşmaktadır. Tanı testi önerilmeyen (n=59) gruba 12 ile 20. gebelik haftasında demografik özellikler formu, Karar Vermede Çatışma Ölçeği, Tilburg Gebelikte Distres Ölçeği ve Prenatal Bağlanma Envanteri uygulanmıştır. Tanı testi önerilen (n=59) gruba ise 12 ile 20. gebelik haftasında demografik özellikler formu, Karar Vermede Çatışma Ölçeği, Tilburg Gebelikte Distres Ölçeği ve Prenatal Bağlanma Envanteri uygulanmış olup aynı gebelere 20 ile 30. haftalar arasında tilburg gebelikte distres ölçeği ve Prenatal Bağlanma Envanteri tekrar uygulanmıştır. Bulgular: Tanı testi önerilen gebelerin %93.2’sinin prenatal tanı testleri hakkında bilgisi olduğu büyük çoğunluğu testler hakkındaki bilgiyi doktordan almıştır. Tanı testi önerilen gebelerin gebelikte yaşadıkları distres düzeyleri yüksek bulunmuştur (r=0,763, p<0.001). Tanı testi önerilen gebeler gebelik sürecine eşlerinden destek aldıkça yaşadıkları stres, anksiyete, depreyon ve kaygı düzeyleri azalmakta; prenatal bağlanma düzeyleri de artmaktadır. Prenatal bağlanma düzeyi yüksek olan gebelerin karar vermede çatışma durumlarının daha düşük olduğunu diğer yandan tanı testi önerilen gebelerin daha düşük düzeyde karar çatışması yaşamalarının nedeninin tanı testleri ile ilgili ayrıntılı bilgi almış olmalarından kaynaklandığı söyleyebiliriz. Tanı testi önerilmeyen gebelerin karar vermede çatışma düzeyleri arttıkça stres, anksiyete ve depresyon yaşama düzeyleri artmaktadır (r=0,277, p=0,017). Hemşireler ve sağlık profesyonelleri tarafından iv gebelerin ve eşlerinin prenatal tanı testlerine yönelik kaygı, anksiyetelerini ve karar çatışmalarını azaltmak, bilgi düzeylerini artırmak ve tanı testlerine yönelik tutumlarının daha pozitif olabilmesini sağlamak amacıyla prenatal tanı testlerine yönelik danışmanlık hizmetinin verilmesi önerilmektedir. Sonuç: Gebelerin tanı testleri hakkında bilgi sahibi olması, eş desteğini hissetmeleri; prenatal bağlanma düzeylerini, gebelikte distres, anksiteye, depresyon düzeylerini ve karar vermede çatışma düzeylerini etkilemektedir.