ÖĞRENDİĞİNİ ANLAT (TEACH-BACK) YÖNTEMİYLE YAPILAN EMZİRME EĞİTİMİNİN ANNELERDE EMZİRME BAŞARISI VE EMZİRME ÖZ YETERLİLİĞİNE ETKİSİ

Amaç: Bu çalışmanın amacı, annelere öğrendiğini anlat (teach-back) yöntemi kullanılarak verilen emzirme eğitiminin annenin emzirme öz yeterliliğine etkisinin incelenmesidir. Gereç- Yöntem: Yarı deneysel ön test- son test kontrol gruplu izlem tasarımındaki araştırma bir eğitim ve araştırma hastanesinin birinci basamak yeni doğan yoğun bakım ünitesinin anne bebek uyum odasında kalan anneler ile Ekim 2021-Kasım 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni Ocak- Haziran 2022 tarihleri arasında yenidoğan yoğun bakım ünitesinin anne bebek uyum odasında kalan annelerden oluşmuştur (Toplam 70 anne, 35 müdahale, 35 kontrol). Araştırmada müdahale ve kontrol grubu verileri üç görüşmede Kişisel Bilgi Toplama Formu, LATCH Emzirmeyi Tanılama ve Değerlendirme Ölçeği ve Emzirme Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Öğrendiğini Anlat (Teach-Back) yöntemi ile Emzirme Eğitim Materyali kullanılarak eğitim gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubu anneler kliniğin rutin eğitimini almıştır. Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul izni, eğitim ve araştırma hastanesinden kurum izni, annelerden yazılı onam alınmıştır. Bulgular: Müdahale grubundaki annelerin yaş ortalaması 25,37±4,86, kontrol grubundaki 26,45±4.56’dır (p>0.05). LATCH Emzirme Değerlendirme Ölçme Aracı toplam puan ortalamaları müdahale ve kontrol gruplarında ilk görüşmede farklı olmayıp (p=,187) ikinci (p=,012) ve üçüncü (p=,002) görüşmelerde müdahale grubunun puanları daha yüksek bulunmuştur. Eğitim öncesi Postpartum Emzirme Öz vi Yeterlilik ölçeği toplam puan ortalamalarının her iki grup arasında farklı olmadığı belirlenirken (p=,158), öğrendiğini anlat yöntemi ile yapılan eğitim sonrasında müdahale grubunun ortalamasının kontrol grubunun ortalamasından yüksek olduğu belirlenmiştir (ikinci görüşme p=,000; üçüncü görüşme p=,001). Her iki grup için de grup içi karşılaştırmalarda eğitim öncesi, eğitim sonrası ve eğitimden bir ay sonrası LATCH Emzirme Değerlendirme Ölçme Aracı ve Postpartum Emzirme Öz Yeterlilik ölçeği toplam puan ortalamaları arasında fark olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç: Annelere Öğrendiğini Anlat (Teach-Back) yöntemi ile yapılan emzirme eğitiminin emzirme süreci ve annenin emzirme öz yeterliliğini arttırdığı belirlenmiştir.