HEMŞİRELİKTE AĞRI YÖNETİMİNDE GİRİŞİM KONTROL SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Amaç: Araştırma, hemşirelerin yeterli ağrı yönetim becerisine yönelik Hemşirelikte Ağrı Yönetiminde Girişim Kontrol Sistemi’nin etkinliğini incelemek amacı ile gözlemsel olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Araştırmanın evrenini, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Dahiliye Gözlem Birimi’nde görev yapmakta olan hemşireler (N=12) oluşturmuştur. Örneklem ise İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Dahiliye Gözlem Birimi’nde görev yapmakta olan 10 hemşirenin ağrı yönetimini gerçekleştirmeleri sırasındaki işlemleri/girişimleri oluşturmuştur. Bu bağlamda her bir hemşire 20 defa gözlemlenmiş olup toplamda 200 girişimin gözlemlenmesiyle süreç yönetilmiştir. Dolayısıyla araştırmanın örneklemini ağrı yönetimine ilişkin 200 girişim oluşturmuştur. Araştırma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlki Hemşirelikte Yönetiminde Girişim Kontrol Sisteminin Geliştirilmesidir. İkinci aşama ise ilgili kontrol sistemi kullanılarak hemşirelerin ağrı yönetiminde uyguladıkları adımların gözlemlenerek verilerin toplanmasıdır. Araştırmamızda geliştirilen girişim kontrol sistemi yazılımında veri tabanı altyapısı olarak Firebase Realtime Database kullanılmıştır. Arayüzden “İşlem- 1 Ağrının Değerlendirilmesi” seçilerek hemşirenin uyguladığı adımlar takip edilmiştir. Sonraki aşamada ise ağrı yönetiminin her bir adımı; ağrının değerlendirilmesi, kullanılan ağrı skalaları, ağrı tedavisinin planlanması, ağrı yönetimi için kullanılan yöntemler, ağrının yeniden değerlendirilmesi ve ağrı tedavisinin değerlendirilmesi olmak üzere toplamda 6 kategori doğrultusunda takip edilmiştir. Sonraki aşamada hemşirelerin ağrı yönetiminde izledikleri adımlar arayüz üzerinde bulunan bir buton yardımı ile işaretlenmiştir. Ardından arayüz üzerinden adımları uygulayan hemşire seçilerek gözlemlenen ağrı yönetimi adımlarının yazılıma kaydedilmesi tamamlanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for vii 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotlar (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma) kullanılmıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodların yanı sıra normal dağılım gösteren parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında, Oneway Anova Testi ve Student T Testi, normal dağılım göstermeyen parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Mann Whitney U Testi, niteliksel verilerin karşılaştırılmasında ise Pearson Ki-Kare Testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 25.20±4.46 olarak bulunmuştur. Hemşirelerin %90’ı kadınlardan ve %70’i bekar bireylerden oluşmuştur. Hemşirelerin yarısının lisans (%50) mezunu olduğu, %50’sinin meslekte 1-2 yıldır çalıştığı, %60’ının yine 1-2 yıldır acil dahili gözlem biriminde çalıştıkları bulunmuştur. Hemşirelerin ağrıyı yönetebilme becerilerinin geliştirilmesinde işlem basamaklarında en iyi yaptıkları adımlar değerlendirildiğinde; ağrının değerlendirilmesi aşamasında %97’sinin hastanın tarif ettiği ağrıyı, değerlendirmenin temel unsuru olarak kullandığı; kullanılan ağrı skalaları aşamasında %83.5’inin ağrı ölçümü yöntemi seçilirken; ağrının gelişme evresi, hastanın kronolojik yaşı, fonksiyonel durumu, anlama düzeyi, yetenekleri ve duygusal durumunu göz önüne aldığı; ağrı tedavisinin planlanması aşamasında %95.5’inin ağrının etiyolojisi ile ilgili bilgileri doğru bildiği; ağrı yönetimi için kullanılan yöntemler aşamasında %95’inin analjezikleri doğru kullandığı; ağrının yeniden değerlendirilmesi aşamasında %93’ünün kullanılan ağrı skalası ve hastanın ifade ettiği ağrı puanlarına göre yeniden ağrıyı değerlendirebildiği; ağrı tedavisinin değerlendirilmesi aşamasında %97.5’inin ağrının değerlendirilmesi sonucunda gerekli tedaviyi hastanın doktoru tarafından planlanabildiği saptanmıştır. Sonuç: Araştırmanın sonucunda hemşirelerin ağrıyı yönetebilme becerisinin geliştirilmesine yönelik geliştirilen Girişim Kontrol Sisteminin hemşirelerin ağrıya yönelik doğru adımların belirlenmesine yönelik kullanılabilir olduğu kanaatine varılmıştır.