Usul As a Musical Idea: The Case of The Usul Zencir

Evaluating the fundamental components of traditional Turkish music, particularly the concepts of "usul" (rhythmic composition) and "makam" (musical mode), as well as their significance in the composition and performance of works, has been a focus not only in musical practice but also in academic music studies. Nevertheless, certain issues pertaining to the functional analysis of rhythms, especially the larger rhythmic cycles, such as what they inherently represent in musical reality, how they are utilized, comprehended, and what roles they play in the composition and performance processes, have not been thoroughly discussed in academic literature. This study delves into the concept of "usul" beyond its role as a rhythmic composition, exploring how it exists as an independent musical idea within the context of tradition, and addressing its importance, function, and definition. The usul "Zencir"s rhythmic pattern, with its temporal complexity and the homogeneous elements within its compound structure, i.e., its ability to combine various constituent usules into an integrated usul, is selected as a focal point for investigation due to its potential to provide valuable insights in this regard. The compositions in the "Zencir" usul by three different composers from various periods (Itrî, Hacı Sadullah Ağa, Tanbûrî Ali Efendi) are examined within the context of this study. Comparative text-based structural and functional analysis methods are employed as the primary tools for examining these compositions. The data is visualized through various tables, and these visuals are used to derive new insights or present findings that could potentially serve as evidence for certain propositions. Cooperative relationships between subunits of usul, melody, and lyrics are explored to provide a deeper understanding of rhythmic patterns. In order to shed light on the role of the usul "Zencir" in shaping musical phrases and motives, forming the thematic content of a composition, and its impact on the syllabic structure of lyrics within the context of composition and performance processes, this study aims to investigate how the concept of "usul" functions as a musical idea within a traditional Turkish music piece. In conclusion, this research provides a detailed and novel perspective on the significance, structural characteristics, and functional attributes of the unique larger rhythmic patterns in traditional Turkish music, particularly within the framework of the usul "Zencir", in the composition and performance processes.

Başta "usul" ve "makam" kavramları olmak üzere, geleneksel Türk müziğinin temel bileşenlerini ve bunların eserlerin bestelenmesi ve icrasındaki önemini değerlendirmek, sadece müzik pratiğinde değil, akademik müzik çalışmalarında da odak noktası olmuştur. Bununla birlikte, ritimlerin, özellikle de büyük ritmik döngülerin, müzikal gerçeklikte özünde neyi temsil ettikleri, nasıl kullanıldıkları, anlaşıldıkları, besteleme ve icra süreçlerinde ne gibi roller oynadıkları gibi işlevsel analizlerine ilişkin bazı konular akademik literatürde derinlemesine tartışılmamıştır. Bu çalışma, "usul" kavramını ritmik bir kompozisyon rolünün ötesine taşıyarak, gelenek bağlamında bağımsız bir müzikal fikir olarak nasıl var olduğunu araştırmakta ve önemini, işlevini ve tanımını ele almaktadır. "Zencir" usulünün ritmik kalıbı, zamansal karmaşıklığı ve bileşik yapısındaki homojen unsurlar, yani çeşitli kurucu usulleri
bütünleşik bir usulde birleştirme yeteneği ile bu konuda değerli bilgiler sağlama potansiyeli nedeniyle araştırmanın odak noktası olarak seçilmiştir. Farklı dönemlerden üç farklı bestekârın (Itrî, Hacı Sadullah Ağa, Tanbûrî Ali Efendi) "Zencir" usûlündeki besteleri bu çalışma kapsamında incelenmiştir. Karşılaştırmalı metin tabanlı yapısal ve işlevsel analiz yöntemleri, bu kompozisyonları incelemek için birincil araçlar olarak kullanılmaktadır. Veriler çeşitli tablolar aracılığıyla görselleştiriliyor ve bu görseller yeni içgörüler elde etmek veya belirli önermeler için potansiyel olarak kanıt görevi görebilecek bulgular sunmak için kullanılıyor. Usul, melodi ve güfte alt birimleri arasındaki işbirlikçi ilişkiler, ritmik kalıpların daha derinlemesine anlaşılmasını sağlamak için araştırılmaktadır. Bu çalışma, besteleme ve icra süreçleri bağlamında "Zencir" usulünün müzikal cümle ve motiflerin şekillenmesindeki rolüne, bir bestenin tematik içeriğini oluşturmasına ve güftenin hece yapısına etkisine ışık
tutmak amacıyla, "usul" kavramının geleneksel bir Türk müziği eserinde müzikal bir fikir olarak nasıl işlev gördüğünü araştırmayı amaçlamaktadır. Sonuç olarak bu araştırma, geleneksel Türk müziğindeki özgün büyük ritmik kalıpların, özellikle "Zencir" usulü çerçevesinde, besteleme ve icra süreçlerindeki önemine, yapısal özelliklerine ve işlevsel niteliklerine ilişkin ayrıntılı ve yeni bir bakış açısı sunmaktadır.