Geleneksel Türk Müziği Usullerinde Denge

Geleneksel Türk müziğinde kullanılan usullere dair yapılan çalışmalar genellikle bu usullerin hangi bileşenlerden oluştuğuna dair önermeler ve darplarının/velvelelerin nasıl düzümlendiğine dair tespitler gibi bağlamlarda şekillendirilmiştir. Oysa özellikle büyük usullerin başlı başına bütünlük taşıyan müzikal fikirler oldukları göz önünde bulundurulursa bu müzikal fikirler üzerinde yapısal ve işlevsel araştırmalar sayesinde daha detaylı bilgiler mümkün hale gelecektir. Makamlara dair bazı nitelikleri açıklayabilmek adına oluşturulmuş niseb-i şerife kuramı gibi usuller ve usul bileşenlerine dair kıyasa veya orana dayalı yöntemlerle çözümlenebilecek bazı sistematik bulgulara ulaşacak kuramlar üretmek bu imkânlar dâhilindedir. Bu makalede bahsi geçen konuya zemin hazırlamak amacıyla geleneksel Türk müziği dağarında bulunan küçük ve büyük usullerin kuvvetli zaman - zayıf zaman ve kuvvetli darp - zayıf darp unsurlarının belirli bir dengeyle kullanılıp kullanılmadığı, yüksek, orta veya düşük dengeli tasarımlarda ne gibi ilişkilerin bulunduğu gibi sorulara cevaplar aranmıştır. Araştırmanın örneklemi geleneksel Türk müziğinde kullanılan usullerin büyük usuller ve küçük usuller olarak ikiye ayrıldığı sınıflandırmayla belirlenmiştir. Makalede belirlenen varsayımlar ve parametreler büyük ve küçük usuller üzerinde tatbik edilip değerlendirildikten sonra usullerin tümü üzerinde süreç tekrar edilerek geleneksel Türk müziğinde kullanılan usuller hakkında oran ve kıyasa dayalı yeni bilgilere ulaşılmış ve
sonuç olarak bu alanda kullanılabilecek yeni bir yöntem önerilmiştir.