GAZİ VE GAZİ YAKINLARINDA STRES VE DİNİ YÖNELİM

Bu çalışma gazi ve gazi yakınlarının hayatları boyunca karşılaştıkları problemlerle ilgili stres ve dini yönelim ölçekleri uygulanarak Gazi ve Gazi yakınlarını daha iyi anlayabilmek için yapılmış bir çalışmadır: Gazi ve Gazi yakınlarının hayata bakış açılarını yansıtmak, karşılaştıkları problemleri nasıl ele aldıklarını gözlemlemek, bu problemlerle baş etme sürecinde olumlu ya da olumsuz ne tür dini yönelime başvurduklarını tespit etmek araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında bireylerin cinsiyet ve yaş gibi demografik özellikleriyle dini dini yönelimleri arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama yöntemine uygun, anket tekniğinin kullanıldığı bir saha araştırması niteliğindedir. Örneklem, Gazi ve Gazi yakınları bireylerden oluşmaktadır. Yaşları 18 ile 64 ve üzeri arasında değişen 80 kişiye, Cohen, Kamarck ve Mermelstein (1983) tarafından geliştirilen ve Mehmet Eskin, Hacer Harlak, Fatma Demirkıran ve Çiğdem Dereboy (2010) tarafından Türkçe‟ye uyarlanan “Algılanan Stres Ölçeği ile Dini Yönelim Ölçeği ve Müslüman Dindarlık Ölçeği” uygulanmıştır. Araştırma sonucunda “Gazi ve Gazi yakınlarının olan Stres ile dini yönelim arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yapılan çalışmada elde edilen bulgular şu şekildedir. Cinsiyet değişkenine göre; erkeklerin dini yönelim düzeyleri kadınlara nazaran biraz daha yüksektir. Yaş değişkenine göre; dini yönelim ile stres arasındaki puan ortalaması anlamlı değildir. Medeni durum değişkenine göre; eşi vefat etmiş olan katılımcıların bekârlara, boşanmışlara ve evlilere göre dini yönelimleri daha iv pozitiftir. Eğitim durumu değişkenine göre; en yüksek dini yönelim tutum puan ortalamasına okur-yazarların sahip olduğunu göstermektedir. Dini yönelimi en düşük olanlar ise ilkokul mezunlarıdır. İlkokul mezunlarından ortaokul ve lise mezunların doğru gidildikçe dini yönelimin arttığı söylenebilir. Meslek değişkenine göre; işçilerin, ev hanımları ve işçi emeklilerine göre dini yönelimleri daha olumsuzdur. Başka bir ifadeyle ev hanımları ve işçi emeklilerinin dini yönelimleri işçilere göre daha pozitiftir. Ekonomik durum değişkenine göre; dini yönelimi fakirlere göre daha yüksek olanlar, kendilerini ne fakir ne zengin görenlerdir. Hem fakirlere hem de kendilerini ne fakir ne zengin görenlere göre dini yönelimi en güçlü grup ise aylık geliri fazlasıyla yettiğini düşünenlerdir. Hayatını en uzun süre geçirdiği yer değişkenine göre; en yüksek dini yönelim tutumuna sahip olanlar ilçede hayatını uzun süre geçirenler, en düşük dini yönelime ise il merkezinde en uzun süre yaşayanlardır. Allah‟a yönelme, hayra yorma, toplumsal dini yakınlaşma, doğru tevekkül ve yakarış ve dini dönüşüm ve istikamet arayışı gibi olumlu dini başa çıkma etkinliklerine, şerre yorma, dinsel sosyal mesafe, manevi hoşnutsuzluk ve yanlış tevekkül gibi boyutların kapsadığı olumsuz dini başa çıkma etkinliklerine göre daha sık başvurdukları” belirlenmiştir.