İmâmet doktrinini mezhebin odak noktası yapan İsnâaşeriyye İmâmiyyesi’nin hadis tedvîninde Ehl-i beyt imamlarının öncü olduğuna ve müstesna yerine vurgu yaptığı görülmektedir. Hz. Peygamber, Kur’ân’ı vahiy kâtiplerine yazdırdığı gibi hadisleri de Hz. Ali’ye yazdırdığı kabul edilmektedir. Buna mukabil çağdaş bazı İsnâaşerî âlimlerin genelde hadis tarihine ve özelde tedvinine dair telif ettikleri kitaplarda Ebû Bekir, Ömer ve Osman’ın ise halifelikleri sırasında hadis rivayetine kısıtlama getirdiklerini, hadis rivayet eden sahâbîlere baskı uyguladıklarını iddia ettikleri dikkat çekmektedir. Onlara göre ilk üç halifenin bu davranışlarının temelinde ise Sünnet’e muhalefet, kendi bilgisizliklerini, uygulamalarını ve içtihat hatalarını örtmek, halifeliklerini meşru hâle getirmek, Ehl-i beyt’in faziletine, Hz. Ali’nin ve soyundan gelecek on bir (toplam on iki) imamın imâmet ve velâyetine yönelik rivayetlerin yayılmasına mani olmak gibi birtakım dinî ve siyasî sebepler yatmaktadır. Bu çalışma, hadis tedvînine yönelik İsnâşaerî âlimlerin görüş ve iddialarını kendi kaynaklarına referansta bulunarak objektif bir şekilde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmamız, hadis tedvîninin beş devreye ayrıldığı İsnâaşaeriyye’de sadece Hz. Peygamber döneminde ve onun vefatını müteakip Hz. Ali’nin tedvîn faaliyetleri ile sınırlıdır.
Eser Adı (dc.title) | Erken Dönemde Hadislerin Kitâbet ve Tedvînine Dair İsnâaşeriyye’nin Görüşleri ve Bazı Sahâbîlere Yönelttiği Tenkitlerin Değerlendirilmesi |
Eser Sahibi (dc.contributor.author) | İbrahim KUTLUAY |
Yayın Tarihi (dc.date.issued) | 2020 |
Yayıncı (dc.publisher) | İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi |
Tür (dc.type) | Makale |
Özet (dc.description.abstract) | İmâmet doktrinini mezhebin odak noktası yapan İsnâaşeriyye İmâmiyyesi’nin hadis tedvîninde Ehl-i beyt imamlarının öncü olduğuna ve müstesna yerine vurgu yaptığı görülmektedir. Hz. Peygamber, Kur’ân’ı vahiy kâtiplerine yazdırdığı gibi hadisleri de Hz. Ali’ye yazdırdığı kabul edilmektedir. Buna mukabil çağdaş bazı İsnâaşerî âlimlerin genelde hadis tarihine ve özelde tedvinine dair telif ettikleri kitaplarda Ebû Bekir, Ömer ve Osman’ın ise halifelikleri sırasında hadis rivayetine kısıtlama getirdiklerini, hadis rivayet eden sahâbîlere baskı uyguladıklarını iddia ettikleri dikkat çekmektedir. Onlara göre ilk üç halifenin bu davranışlarının temelinde ise Sünnet’e muhalefet, kendi bilgisizliklerini, uygulamalarını ve içtihat hatalarını örtmek, halifeliklerini meşru hâle getirmek, Ehl-i beyt’in faziletine, Hz. Ali’nin ve soyundan gelecek on bir (toplam on iki) imamın imâmet ve velâyetine yönelik rivayetlerin yayılmasına mani olmak gibi birtakım dinî ve siyasî sebepler yatmaktadır. Bu çalışma, hadis tedvînine yönelik İsnâşaerî âlimlerin görüş ve iddialarını kendi kaynaklarına referansta bulunarak objektif bir şekilde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmamız, hadis tedvîninin beş devreye ayrıldığı İsnâaşaeriyye’de sadece Hz. Peygamber döneminde ve onun vefatını müteakip Hz. Ali’nin tedvîn faaliyetleri ile sınırlıdır. |
Kayıt Giriş Tarihi (dc.date.accessioned) | 2023-10-20 |
Açık Erişim Tarihi (dc.date.available) | 2023-10-20 |
Yayın Dili (dc.language.iso) | tr |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Dini İlimler |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Temel İslam Bilimleri |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Hadis |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Şia |
Atıf için Künye (dc.identifier.citation) | Kutluay, İbrahim . "Erken Dönemde Hadislerin Kitâbet ve Tedvînine Dair İsnâaşeriyye’nin Görüşleri ve Bazı Sahâbîlere Yönelttiği Tenkitlerin Değerlendirilmesi". Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi 6 / 11 (Aralık 2020): 13-56 . https://doi.org/10.47502/mizan.820042 |
ISSN (dc.identifier.issn) | 2149-9896 |
Yayının ilk sayfa sayısı (dc.identifier.startpage) | 13 |
Yayının son sayfa sayısı (dc.identifier.endpage) | 56 |
Dergi Adı (dc.relation.journal) | Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi |
Dergi Sayısı (dc.identifier.issue) | 11 |
DOI Numarası (dc.identifier.doi) | 820042 |
Haklar (dc.rights) | Open access |
Tek Biçim Adres (dc.identifier.uri) | https://hdl.handle.net/11469/3749 |