MECLİSÎ’NİN MİR’ÂTÜ’L-ʻUKÛL’Ü ÖZELİNDE ŞÎA’DA HADİS ŞERHÇİLİĞİ

“Meclisî’nin Mir’âtü’l-ʻukûl’ü Özelinde Şîa’da Hadis Şerhçiliği” adlı tezimiz, giriş ve üç bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde çalışmamızın konusu, amacı, metodu ve literatür değerlendirmesine yer verilmiştir. Birinci bölümde Şîa hadis şerhçiliğinin tarihî seyri üzerinde durulmuştur. Özellikle Şîa hadis tarihinin tanzim ve tekmil dönemi olarak kabul edilen X./XVI.- XII./XVIII. yüzyıllar arasında başta Kütüb-i Erbaa olmak üzere birçok esere yazılan şerhler zikredilmiş; bunların genel özellikleri belirtilmiştir. İkinci bölümde Meclisî’nin yetiştiği ilmî arka plan, ailesi, hocaları, talebeleri ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Meclisî’nin Mir’âtü’l-ʻukûl eserinde takip ettiği şerh metodu; Şiî ve Sünnî müelliflerin eserlerinden faydalanması, el-Kâfî nüshalarındaki yazım farklılıklarını şerhine yansıtması, metindeki anlaşılması zor olan kelime ve cümlelerin anlamlarını aktarıp bazen onların gramatik tahlillerini yapması, bunun yanında Kur’ân âyetlerinden, hadisler ve şiirlerden istifade etmesi, rivayetleri sened yönünden incelemesi ve buna göre rivayetleri sıhhat açısından derecelendirmesi, hadis usûlüne dair bilgileri nakletmesi, Şîa’ya ait itikadî ve amelî konuları ele alması, Şiî ve muhâlif olan âlimlere tenkitleri gibi hususlar üzerinden tespit ve tetkik edilmeye çalışılmıştır.