Karabağ (Azerbaycan) işgali nedeniyle yöre arazi örtüsü ve kullanımındaki değişimlerin uzaktan algılama yöntemleri ile tespit ve analizi Detection and analysis of changes in the land cover and land use due to the invasion of Karabakh (Azerbaijan) by remote sensing methods

ÖZETUzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri (CBS), bir dizi mekânsal ve zamansal ölçekte arazi kullanımı ve arazi örtüsündeki değişikliklerin modellenmesi, izlenmesi ve haritalanması için oldukça önemlidir.Azerbaycan’ın yaklaşık 30 yıldır Ermenistan tarafından işgal altında kalan toprağı Karabağ’ın arazi kullanımı ve arazi örtüsünde önemli değişikler olmuştur. Şehirleşmenin durduğu, ormanların yakıldığı ve tahrip edildiği, tarımsal faaliyetin durduğu işgal süreci, arazi örtüsü ve kullanımında ciddi değişiklere neden olmuştur. Bu tez çalışmasında özellikle geriye dönük veri elde etmenin neredeyse olanaksız olduğu bu dönemde, tek veri kaynağı haline gelen Uzaktan Algılama yöntemi ve bu verilerin analizinde ise Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak Karabağ bölgesindeki değişim incelenmiştir. 1986-2021 yılları arasında altı farklı zamana ait LANDSAT 5 TM, LANDSAT 7 ETM ve LANDSAT 8 OLI/TIRS uydu görüntülerine piksel tabanlı kontrollü sınıflandırma algoritmaları ile literatürde önerilen değişik indekslerle beraber “temel bileşen analizlerini de” içeren yerleşim alanı analiz indekleri ile arazi örtüsü ve kullanımı tespit ve değişimi zamansal olarak haritalanmaya çalışılmıştır.ABSTRACTRemote sensing and geographic information systems (GIS) are essential for modeling, monitoring and mapping changes in land use and land cover across a range of spatial and temporal scales.There have been significant changes in the land use and land cover of Karabakh, the land of Azerbaijan that has been occupied by Armenia for about 30 years. It has caused the land cover to change at a time when urbanization has stopped, forests have been burned and destroyed, and agricultural activity has stopped. In this thesis, the change in the Karabakh region was examined by using Remote Sensing techniques in data acquisition and Geographical Information Systems in data management. Between 1986-2021, LANDSAT 5 TM, LANDSAT 7 ETM and LANDSAT 8 OLI/TIRS satellite images belonging to six different times were collected with pixel-based controlled classification algorithms and various indexes suggested in the literature, together with residential area analysis indices including principal component analysis, land cover and It has been tried to map the usage, determination and change temporally.