Makro kredi riski ölçme yöntemi olarak koşullu alacak yaklaşımı: Türkiye örneği Contingent claim analysis as a macro credit risk metric: Evidence from Turkey

ÖZETÖzellikle gelişmekte olan ülkeler için, yapılacak yatırımlar gibi ülkede gelişimi sağlama adına niyetlenilen ve kaynak gerektiren durumlarda yeterli fona zamanında ulaşabilmek çok önemlidir. Bu durum ülkenin kredibilitesi ile yakından ilişkilidir. Ülkelere risk değerlemesi sonrasında yetkili kuruluşlar tarafından verilen kredi notları, ülkelerin kredi notları için sıklıkla başvurulan bir kaynaktır. Ancak, son yıllarda bu kuruluşlar tarafından yapılan değerlendirmeler tartışmaya açık hale gelmiş ve kredi riski değerlendirmede başka yöntemlere yönelim ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu yöntemlerden biri, salt muhasebesel verileri kullanmak yerine bu verilere güncel piyasa bilgilerini ekleyerek risk değerlendirmesi yapan koşullu alacak analizi yaklaşımıdır. Çalışmada, bu yaklaşım Türkiye üzerinde Temmuz 2009 – Aralık 2020 periyodu için aylık frekansta uygulanarak modelde kullanılan risk göstergeleri hesaplanmıştır. Hesaplanan göstergelerin güvenilirliği, piyasanın gerçek verilerine işaret eden üç değişken ile göstergeler arasında hesaplanan Spearman sıralama korelasyonları ve yapılan hassasiyet analizleri ile ölçülmüştür. Analiz sonuçlarına bakıldığında, risk göstergelerinin en önemli belirleyicisinin modelde hesaplanan yerel para birimi cinsinden borçlardaki oynaklık olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, piyasada gerçekleşen kritik olayların göstergelerde yansıtıldığı, kredi temerrüt takası primleri ile göstergeler arasında yüksek korelasyon olduğu ve göstergelerin genel olarak güvenilir şekilde kredi riskini yansıttığı görülmektedir.ABSTRACTIt is particularly important to reach the required funds for investments and such situations which are intended to create developments especially for the developing countries on time. The ability to reach these funds is closely related to the credibility of the country. Credit ratings which are assigned to the countries by competent bodies after the assessment process are consulted often to understand the credibility level of a country. However, the assigned credit ratings have become open to dispute in recent years and that is why an inclination towards other methods has come into prominence. One of these methods is called contingent claims analysis which uses both accounting information and up-todate market information while doing risk assessment. In the study, risk indicators are calculated by applying contingent claims analysis on Turkey for the period between July 2009 – December 2020 in monthly frequency. To ensure the robustness of the calculated indicators, Spearman ranking correlations between the indicators and three market indicators are calculated and sensitivity analyses are done. Analysis results point out that the most important determinant of the risk indicators is the standard deviation of local currency liabilities. Moreover, it is seen that the highlights in the market are shown in the indicators and credit default swaps are correlated with the indicators. In summary, indicators reflect the credit risk correctly in general.