Bilim Felsefesinde zaman

ÖZETİnsanlık Tarihinde, mitolojik yaklaşımlarda dahil olmak üzere düşünen insanlarıngünümüzde de hala çözmekte zorlandıkları boyutları çok yönlü olan fiziğin, adetaaltından kalkamayıp, metafiziğe emanet ettiği zaman ile ilgili yaklaşımlarını Antikçağdan başlayarak incelemek istedim. İlk çağlarda tanrıları bile denetleyen bir güç,bir düzenleme aracı olarak görülen zaman, Aristoteles ile varolanlar sınıfından mı?Varolmayanlar sınıfından mı? İncelenmesi gerektiği sorgulanmış ve sonunda nesneyeait bir özellik olarak görülmüştür. Augustinius’da teolojik bir kaygıyla yaklaşılanzamanın gerçekliği sorgulanmakla beraber, Bergson’un bilinçteki zaman anlayışınınakapılarını açmıştır. Newton’un Aristotales çizgisinde ve hareketle açıklamayaçalıştığı, mutlak ve nesnel zaman anlayışı, Kant’da ise, zaman anlayışının yeriniözneye bıraktığı, Descartes’in töz, Einstein’in izafi olarak gördüğü zamanın idealist verealist bakış açıları ile ontik, ontolojik ve epistomolojik kuramalarla ele alınmasıgerektiği aktarılmaya çalışılmıştır. ...ABSTRACTIt is my wish to examine the concepts about time even philosophers of mythological approach in human history and yet today could not succeed to slove mutli dimensional physics and wich is commended to metaphysics sine the antiquity. Is the time itself-which had controlled even the gods in primitive ages, which had been seen as a regulation device- class of beings of Aristoteles? Or is it in the class of non-beings? It has been decided to be questioned and eventually it’s been seen as a quality of the object. However, the reality of time is being questioned with a theological concern at Aristoteles, it has opened the Gates for Bergson’s concept of tine in consciousness. Absolute and objectibe time concept wich Newton had tried to explain with action by following the footsteps of Aristoteles, had left its place to the subject concept of Kant and to the essence of Descartes, it has also been tried to be explainde that tine should be approached with ontic, ontological and realist concepts which were seen by relativity of Einstein.