Ortaçağ ve Osmanlı Döneminde Vidin

Bugünkü Bulgaristan’ın kuzeybatı kısmında Tuna nehrinin güney kıyısında yer alan Vidin, Roma döneminden itibaren bir kale ve liman kentidir. Keltlerin kurduğu Dunonia adlı yerleşim biriminin üzerinde kurulmuştur. Dunonia, Romalılar tarafından Bononia şeklinde adlandırılmaya başlanmıştır. Tuna Bulgar Devleti ve II. Bulgar Krallığı döneminde Bdin olarak adlandırılmıştır. 1277 yılında Vidin merkez olmak üzere Vidin Prensliği kurulmuştur. Prensliğin kurucusu olarak Kuman asıllı Şişman kabul edilmektedir. Vidin’in 1396 yılında Osmanlı hakimiyetine girdiği tarihe kadar Vidin’in idarecileri, Şişman’ın soyundan gelmektedirler. 1323 yılında Tırnova ve Vidin Prensliğinin toprakları birleştirilmiş ve Şişman’ın torunu III. Mihail Şişman Bulgar kralı ilan edilmiştir. 1360 yılı civarında III. Mihail Şişman’ın yeğeni Bulgar Kralı İvan Aleksandır, Bulgar Krallığının topraklarını oğulları İvan Şişman ve İvan Sratsimir arasında bölüştürmüştür. 1371 yılında İvan Aleksandır’ın ölümü üzerine İvan Sratsimir, bağımsızlığını ilan ederek Tırnova Krallığından tamamen ayrılmıştır. 1396 yılında Vidin, Osmanlılar tarafından fethedilmiştir. XV. ve XVI. yüzyıllarda Vidin merkez olmak üzere Vidin Sancağı oluşturulmuştur. Aynı zamanda Vidin, aynı adı taşıyan nâhiyenin de merkezi tayin edilmiştir. Bu çalışmada Osmanlı hâkimiyetinden önce Vidin tarihinden bahsedildikten sonra Vidin’in Osmanlı dönemindeki gelişimi üzerinde durulmaktadır. Burada Osmanlı sancak ve nâhiye merkezi Vidin şehri, Osmanlı tahrir defterleri ve Şerriye Sicillerine göre ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, Osmanlı döneminde önemli rol oynamış bir Tuna kentinin tarihsel gelişiminden bir kesit sunmaktır.