Osmanlı Döneminde Mora’da Bir Sahil Şehri: Balya Badra/Patra (1460-1715)

II. Mehmet tarafından fethinden sonra Mora bölgesi, Elvanoğlu Sinan Bey’in
idaresinde bir sancağa dönüştürülmüştür. Mora toprakları 17 nâhiyeye bölünmüştür.
Bunlar; Balya Badra, Vostiça, Hulumiç, Vumero, Krevukor, Arkadya, Leondar,
Korintos, Kalavrita, Minhalu, Bezenik, Kalandriça (Halandriça), Sandomiri
(Sandomeri), Grebena (Grevena), Ayo İlia, Gardiçko ve Mistra’dır. Bu nâhiyelerin
büyük bir kısmı nâhiye merkezi olan yerleşim birimiyle aynı adı taşımaktadır. Bu
durum Balya Badra nâhiyesi için de geçerlidir. Balya Badra nâhiyesi merkezi Balya
Badra şehrinin adını taşımaktadır. Bugün Patra/Patras olarak bilinen şehir, Osmanlı
döneminde Balya Badra olarak bilinmekteydi. Bu çalışmanın amacı, 1460-1715
yılları arasında Balya Badra şehrinin nüfusunu ve şehrin tarihsel gelişimini
incelemektir. Çalışmanın kaynağını Mora Sancağına dair tutulan Osmanlı tahrir
defterleri oluşturmaktadır. Kullanılan kaynakların tanıtımından sonra şehirdeki
nüfus artışı, büyüme oranı ve Türkleşme ile İslamlaşma sürecine değinilmektedir.
Çalışmada ayrıca Patra’daki mahalle isimlerini, vergi mükelleflerinin sayısını ve dini
mensubiyetini gösteren tablolara yer verilmiştir. 1514/1515 yılında burada sadece
bir Müslüman mahallesi, 20 Hıristiyan, 8 Yahudi, bir Çingene ve bir de Hiristiyan
müsellem cemâ’ati vardı. 1715 yılına gelindiğide şehirde 13 Hıristiyan, 4 Müslüman
ve bir de Yahudi cemaati bulunmaktaydı. Patra halkının tarımsal üretimi, vergi
oranları, Patra sakinlerinin ödedikleri vergiler ve icra ettikleri meslekler üzerinde
durulan konular arasındadır.