Esat İleri : (Hayatı ve Faaliyetleri)

29 Eylül 1913 İstanbul Anlaşmasıyla Gümülcine’nin Bulgaristan sınırlarına dâhil edilmesi
Gümülcine’de doğup büyüyen Esat İleri’nin, Anadolu’ya göç etmesine neden olmuştur. Esat İleri
Gümülcine’de bir takım siyasi ve askeri görevler üstlense de bölgede Türk varlığı
sağlanamayınca ailesiyle birlikte İstanbul’a gelmiş ve buradan da Aydın Vilayeti ’ne muallim
olarak atanmıştır.
Esat İleri, I.Dünya Savaşı sonrası Anadolu’nun işgal edilmesi ile birlikte Kuvayı Milliye
katılmıştır. Esat İleri’nin Kuva-yı Milliye’ye destekleri önemli bir yer teşkil etmektedir. Esat
İleri, Binbaşı Hacı Şükrü Bey, Demirci Mehmet Efe, Yörük Ali Efe gibi Kuva-yı Milliye
mensuplarıyla birlikte önemli vazifeler üstlenmiştir. Ayrıca Esat İleri, TBMM’nin I.Dönem
Aydın ve II.Dönem Menteşe (Muğla) milletvekillikleri görevlerinde bulunmuştur. Lozan
Anlaşmasına ret veren on dört mebus arasında olan Esat İleri, siyasi, sosyal ve dini vazifeleri
dışında edebiyatla da yakından ilgilenmiştir. Esat İleri’nin risaleleri ve çok sayıda yayınlanmış
şiiri bulunmaktadır.
Bu çalışmada Esat İleri’nin Balkan Savaşları döneminde Balkanlar da ki faaliyetlerini,
I.Dünya Savaşı sonrası Ege Bölgesi’nde yaşanan işgaller sonrası siyasi teşkilatlanmalara katkısını
ve birinci, ikinci dönem meclis çalışmalarını konu almakla birlikte döneme de ışık tutmaktadır.