Doğu Akdeniz enerji keşiflerinin bölgeyi jeopolitik ve jeostratejik açıdan değiştirme potansiyeli

Afrika, Asya ve Avrupa kıtalarının kavşak noktası olan Doğu Akdeniz bölgesi
ilk çağlardan beri önemli göç ve ticaret yollarını bünyesinde ihtiva etmiştir. Doğu
Akdeniz, sanayi devrimi sonrasında, dünyanın en zengin enerji rezervlerine sahip
Ortadoğu ve Kafkaslara olan coğrafi yakınlığı sebebiyle önemli bir enerji koridoru
haline gelmiştir. Uzun zamandır bölgenin kıyı ötesi alanlarında varlığı tartışılan
hidrokarbon rezervlerinin varlığının kanıtlanması ise bölgeye enerji merkezi olma
potansiyeli kazandırmıştır.
Bölge, sahip olduğu nitelikler sebebiyle, keşfedilen rezervlerin çıkarılması ve
küresel piyasaya ihraç edilmesi hususlarında çeşitli zorluklarla karşılaşılmasının
yanında sağladığı/sağlayacağı avantajlar neticesinde çeşitli fırsatlar barındırmaktadır.
Bu doğrultuda çalışmanın amacı bölgede meydana gelen değişimler ışığında
hidrokarbon rezervlerinin yarattığı tehdit ve fırsatların belirlenerek, bölge jeopolitiğine
olası etkilerinin değerlendirilmesidir.
Bu tezde Doğu Akdeniz’in sahip olduğu önem coğrafi, jeolojik ve tarihsel açıdan
ele alınmıştır. Bölgenin enerji rezervi keşifleri sonrası kazandığı enerji merkezi olma
potansiyeli ise jeopolitik teoriler, güvenlik teorileri ve bölgede yaşanan deniz yetki
alanı uyuşmazlıkları kapsamında değerlendirilmiştir. Son olarak belirlenen tehdit ve
fırsatlar doğrultusunda, hidrokarbon keşiflerinin bölgeye olası etkileri
değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak, keşfi gerçekleşen hidrokarbon rezervlerinin ticari hale
getirilmesinde yaşanan sorunların, ticari ve siyasi bölgesel iş birliği çerçevesinde
çözüme ulaştırılabileceği öngörülmüştür. Ancak rezervlerin kısıtlılığının bölgede
derinleşmiş olan sorunların çözümünü sağlayabilecek kapasitede olmaması ve
uluslararası sistemin çeşitli aktörlerinin çatışan çıkarları, bölgesel istikrarı ve iş
birliğini bölgede gerçekleşecek yeni keşiflere bağımlı kılmaktadır.