Etken madde olarak öjenol, karvon ve apigenin içeren bazı esansiyel bitkisel yağların farklı sıcaklıklarda kırmızı bataklık kerevitlerinin (procambarus clarkii) anestezi süreleri üzerine etkileri

ÖZETSu ürünleri yetiştiriciliğinde balık elleme, taşıma, cerrahi müdahale, vb. Gibi işlemlerde anestezik maddeler büyük bir öneme sahiptir. Bu maddeler canlının metabolik aktivitelerini yavaşlatarak operasyonel işlemlerde hem canlı hem de uygulayıcı açısından kolaylık sağlamaktadırlar. Bu amaçla, su ürünleri yetiştiriciliğinde fenoksietanol, ms-222, aqui-s gibi sentetik anestezikler sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak son dönemlerde, sürdürülebilir bir çevre yönetimi ve çevreci akuakültür sistemleri açısından bitkisel kökenli anestezik maddelerin kullanımı artmıştır. Bitkisel kökenli anestezik maddelerin en yaygın kullanılanı karanfil yağıdır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda ise anestezik özellik taşıyan birçok bitki türünün sucul canlılar için kullanım olanakları araştırılmıştır. Kerevitler, omurgasız grubuna dahil oldukları için sucul canlılar arasında balıklara nazaran daha farklı anatomik ve morfolojik özelliklere sahiptirler. Dolayısıyla kerevitler ve balıklar açısından anestezik maddelerin etki düzeyleri farklıdır. Bu çalışmada, etken maddeleri öjenol, karvon ve apigenin olan karanfil (syzygium aromaticum), nane (mentha spicata) ve papatya (matricaria chamomilla) yağlarının kırmızı bataklık kerevitleri (procambarus clarkii) üzerindeki etkileri araştırılmıştır.ABSTRACTAnaesthetic agents are of great importance in procedures such as fish handling, transport, surgical intervention, etc in aquaculture. These substances slow down the metabolic activities of the organism and facilitate the operational processes for both the organism and the practitioner. For this purpose, synthetic anaesthetics such as phenoxyethanol, MS-222, Aqui-S are frequently used in aquaculture. Recently, however, the use of plant-based anaesthetics has increased in terms of sustainable environmental management and environmental aquaculture systems. Clove oil is the most commonly used plant-based anaesthetic agent. In recent years, the use of many plant species with anaesthetic properties for aquatic organisms has been investigated. Since crayfish belong to invertebrate group, they have different anatomical and morphological features among aquatic organisms compared to fish. Therefore, the effect levels of anaesthetic substances are different for crayfish and fish. In this study, the effects of clove (Syzygium aromaticum), spearmint (Mentha spicata) and chamomile (Matricaria chamomilla) oils, whose active ingredients are eugenol, carvone and apigenin, were investigated on red swamp crayfish (Procambarus clarkii).