KRONİK HASTALIKLARA SAHİP ÇOCUKLARIN OMAHA TANILAMA SİSTEMİNE GÖRE EVDE BAKIM GEREKSİNİMLERİNİN BELİRLENMESİ

Giriş: Tanımlayıcı tipte yürütülen bu araştırmanın amacı kronik hastalık tanısı almış çocukların Omaha Tanılama Sistemine göre evde bakım gereksinimlerinin belirlenmesidir. Gereç-Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma, bir eğitim ve araştırma hastanesinin süt-1/nöroloji servisinde Haziran 2020- Ocak 2021 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, kronik hastalık tanısı almış ve evde bakım gereksinimi duyan çocuklar ve ebeveynleri oluşturmuştur (n=100). Veri toplamada görüşme formu ve Omaha Problem Sınıflandırma Sistemi Problem Sınıflandırma Listesi (PSL) ve Problem Değerlendirme Ölçeği (PDÖ) kullanılmıştır. Görüşme formları çocukların ebeveynleri ile doldurulurken, Omaha Sistemi Sınıflandırma Sistemi hastaların genel durumu, fiziksel ve mental sağlığı, geçmiş hastalık öyküsünden yararlanılarak araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Veriler tanımlayıcı istatistikler ile analiz edilmiştir. Bulgular: Çocukların %63’ü 0-1 yaş arasında olup %62’si erkektir. Çocukların tanıları incelendiğinde %55’i astım, %36’sı epilepsi, %7’si spinal müsküler atrofi ve %2’si romatoid artrittir. Omaha Sistemi Problem Sınıflama Listesi’ne göre toplam 42 problem alandan 29 problem alanı saptanmıştır. Otuz problem alanından 147 belirti-bulgu (tüm PSL ‘de 335 belirti –bulgu mevcuttur) belirlenmiştir. Her birey için ortalama belirti-bulgu sayısı 14’tür. En fazla tanı konulan problem alanları sırasıyla Psikososyal Alan (%21,08), Sağlık Davranışları Alanı (%20,47), Fizyolojik Alan (%51,08) ve Çevresel Alan (%7,48)’dır. PSL’ye göre tanılanan belirti-bulgular Uyku ve Dinlenme Düzeni (%64), Toplum Kaynakları ile İletişim (%62) ve Solunum (%59)’dur. Fizyolojik alanda en fazla görülen üç belirti-bulgu sırasıyla, Solunum (%59), Sinir-kas-iskelet (%36), Ağız Sağlığı (%30)’dır. Sağlık davranışları alanında en fazla görülen belirti-bulgular sırasıyla, Uyku ve Dinlenme (%64), Fiziksel Aktivite (%61), Çevresel alanda en fazla görülen üç belirti-bulgu sırasıyla, Konut (%47), Gelir (%26), Yaşanılan Mahalle (%5)’dir. Psikososyal alanda en fazla görülen üç belirti-bulgu sırasıyla, Toplum Kaynakları ile İletişim (%62), Sosyal Etkileşim (%39), Ruh Sağlığı (%3)’dır. Çevresel alan ile ilgili bilgi düzeyi puanları 3,72 -3,32; davranış puanları 3,18- 3,82 ve durum puanları 3,18-3,69; Psikososyal alan ile ilgili bilgi düzeyi viii puanları 2,94- 3,33, davranış puanları 3,14- 3,90 ve durum puanları 3,16-3,70; Fiziksel alan ile ilgili bilgi düzeyi puanları 3,20 -3,52; davranış puanları 3,86- 4,00 ve durum puanları 3-28- 3,84; Sağlık davranışları alanı ile ilgili bilgi düzeyi puanları 3,20 -3,37; davranış puanları 3,50- 3,93 ve durum puanları 3,50-3,70 arasında değişmektedir. Sonuç: Kronik hastalığı olan çocukların evde bakım gereksinimlerini bütüncül ve çok boyutlu belirleme ve bilgi-davranış ve durum yönüyle değerlendirmek açısından Omaha Tanılama Sistemi hasta bakım sonuçları açısından yararlı bir sistemdir.