Tip 2 diyabetes mellitus tanılı 18-64 yaş arası yetişkinlerde beslenme okuryazarlığı ve öz etkililiğin diyabet ve öz bakım aktivitelerine etkisi

Özet:TİP 2 DİYABETES MELLİTUS TANILI 18-64 YAŞ ARASI YETİŞKİNLERDE BESLENME OKURYAZARLIĞI VE ÖZ ETKİLİLİĞİN DİYABET ÖZ BAKIM AKTİVİTELERİNE ETKİSİ Giriş ve Amaç: Tanımlayıcı ve analitik tipteki bu araştırmanın amacı bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 18-64 yaş arası Tip II Diyabetes Mellitus tanılı yetişkinlerin beslenme okuryazarlığı ve öz etkililiğin diyabet öz bakım aktivitelerine etkisinin incelenmesidir. Gereç-Yöntem: Araştırma İzmir iline bağlı merkez Karabağlar ilçesi 13 No'lu Bahçelievler Aile Sağlığı Merkezinde 200 Tip 2 Diyabetli Birey ile yürütülmüştür. Veri toplamada sosyodemografik ve sağlık özelliklerini içeren Bilgi Formu, Beslenme Okuryazarlığı Ölçeği, Diyabet Öz Bakım Ölçeği (DÖBÖ) ve Diyabet Öz Etkililik Ölçeği (DÖÖ) kullanılmıştır. Veriler Aralık 2018-Mayıs 2019 tarihleri arasında toplanmıştır. Veriler SPSS 25.0 programında analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanların 65'i kadın (n:130), yaş ortalaması 52,9±9,34'dür. Bireylerin beslenme okuryazarlığı 74,5'inde yeterli, 24,9'unda sınırda, 2'sinde yetersizdir. Lise ve üniversite mezunlarında beslenme okuryazarlığı yeterli, ilkokul/ ortaokul mezunlarında sınırlıdır (x221,44

p0.000). Diyabete ilişkin eğitim almayanların Genel Beslenme Bilgisi düzeyleri yetersiz/sınırlıdır (X210,11

p0,006). DÖBÖ ölçek puan ortalamaları 88,03±14,77, DÖÖ toplam ölçek puan ortalamaları 69,87±16,60'dır. DÖÖ ile DÖBÖ toplam ölçek puanları arasında pozitif yönde, güçlü, ileri (r0,73

p<0.01)

DÖÖ ile Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı (YBOYDA) toplam ölçek puanları arasında pozitif yönde, zayıf, ileri düzeyde (r0,27

p<0.01) bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre diyabetli bireylerin eğitimlerinde beslenme okuryazarlık düzeylerine göre verilecek eğitimlerin planlanması ve yürütülmesi bireylerin öz etkililiklerini ve öz bakım aktivitelerini artırma yönünde olumlu katkı sağlayacaktır.Summary:THE RELATIONSHIP AMONG NUTRITION LITERACY, SELF EFFICACY ANDSELF CARE ACTİVİTİES AS REGARDS ADULTS AGED BETWEEN 18-64 YEARS OLD DIAGNOSED WITH TYPE 2 DIABETES MELLITUS Introduction and Objective: This descriptive and analytical study was aimed at investigating the relationship between nutrition literacy, self efficacy and self care activities in 18 to 64 years old adults diagnosed with Type II Diabetes Mellitus in a Family Health Center in İzmir. Materials and Methods: The study was carried out in Bahçelievler Family Health Center (No. 13) in Karabağlar district of İzmir. The sample size of the study was 200 people. The study data were collected between December 2018 and May 2019 using the Personal Information Form questioning the socio-demographic and health characteristics of the participants, Adults Nutrition Literacy Assessment Scale (ANLAS), Diabetes Self-Care Scale (DSCS), and Diabetes Self Efficacy Scale (DSES). Datas were analyzed in SPSS 25.0 version. Results: The mean age of the participants was 52.9 ± 9.34years. Of them, 65 (n: 130) were female. While the nutrition literacy level was adequate in 74.5 of the participants, it was at borderline in24.9 and inadequate in 2. While the senior high school and university graduates had an adequate nutrition literacy level, primary / junior high school graduates had borderline nutrition literacy levels (x2 21.44

p 0.000).General Nutritional Knowledge levels of those who did not receive training about diabetes were inadequate or at the borderline (X2 10.11

p 0.006). The mean scores the participants obtained from the overall DSCS and DSES were 88.03 ± 14.77 and 69.87 ± 16.60 respectively. There was a positive, strong, significant relationship between the scores obtained from the DSCS and DSES (r 0.73

p <0.01) and a positive, weak, significant relationship between the scores obtained from the DSES and (r 0.27

p <0.01). Conclusion: The study results indicated that the planning of the content of the training to be given to individuals with diabetes according to their nutrition literacy levels would improve their self efficacy and self care activities.

Görüntülenme
43
24.10.2022 tarihinden bu yana
İndirme
1
24.10.2022 tarihinden bu yana
Son Erişim Tarihi
10 Mart 2024 23:58
Google Kontrol
Tıklayınız
nutrition literacy beslenme ölçek between participants arasında Ölçeği İzmir okuryazarlığı obtained scores Diabetes Beslenme toplam borderline levels relationship Veriler school graduates inadequate Diyabet adequate DÖBÖ ortalamaları mezunlarında yeterli puanları pozitif yönde Center Okuryazarlığı diabetes significant
Tam Metin
Tam Metin İndirmek için tıklayın Ön izleme
Detaylı Görünüm
Eser Adı
(dc.title)
Tip 2 diyabetes mellitus tanılı 18-64 yaş arası yetişkinlerde beslenme okuryazarlığı ve öz etkililiğin diyabet ve öz bakım aktivitelerine etkisi
Eser Sahibi
(dc.contributor.author)
Ündey, Ezgi
Tez Danışmanı
(dc.contributor.advisor)
Medine Yılmaz
Yayıncı
(dc.publisher)
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Tür
(dc.type)
Yüksek Lisans
Açıklama
(dc.description)
xiii, 101 sayfa
Açıklama
(dc.description)
29 cm. 1 CD
Özet
(dc.description.abstract)
Özet:TİP 2 DİYABETES MELLİTUS TANILI 18-64 YAŞ ARASI YETİŞKİNLERDE BESLENME OKURYAZARLIĞI VE ÖZ ETKİLİLİĞİN DİYABET ÖZ BAKIM AKTİVİTELERİNE ETKİSİ Giriş ve Amaç: Tanımlayıcı ve analitik tipteki bu araştırmanın amacı bir aile sağlığı merkezine kayıtlı 18-64 yaş arası Tip II Diyabetes Mellitus tanılı yetişkinlerin beslenme okuryazarlığı ve öz etkililiğin diyabet öz bakım aktivitelerine etkisinin incelenmesidir. Gereç-Yöntem: Araştırma İzmir iline bağlı merkez Karabağlar ilçesi 13 No'lu Bahçelievler Aile Sağlığı Merkezinde 200 Tip 2 Diyabetli Birey ile yürütülmüştür. Veri toplamada sosyodemografik ve sağlık özelliklerini içeren Bilgi Formu, Beslenme Okuryazarlığı Ölçeği, Diyabet Öz Bakım Ölçeği (DÖBÖ) ve Diyabet Öz Etkililik Ölçeği (DÖÖ) kullanılmıştır. Veriler Aralık 2018-Mayıs 2019 tarihleri arasında toplanmıştır. Veriler SPSS 25.0 programında analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanların 65'i kadın (n:130), yaş ortalaması 52,9±9,34'dür. Bireylerin beslenme okuryazarlığı 74,5'inde yeterli, 24,9'unda sınırda, 2'sinde yetersizdir. Lise ve üniversite mezunlarında beslenme okuryazarlığı yeterli, ilkokul/ ortaokul mezunlarında sınırlıdır (x221,44
Özet
(dc.description.abstract)
p0.000). Diyabete ilişkin eğitim almayanların Genel Beslenme Bilgisi düzeyleri yetersiz/sınırlıdır (X210,11
Özet
(dc.description.abstract)
p0,006). DÖBÖ ölçek puan ortalamaları 88,03±14,77, DÖÖ toplam ölçek puan ortalamaları 69,87±16,60'dır. DÖÖ ile DÖBÖ toplam ölçek puanları arasında pozitif yönde, güçlü, ileri (r0,73
Özet
(dc.description.abstract)
p<0.01)
Özet
(dc.description.abstract)
DÖÖ ile Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı (YBOYDA) toplam ölçek puanları arasında pozitif yönde, zayıf, ileri düzeyde (r0,27
Özet
(dc.description.abstract)
p<0.01) bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre diyabetli bireylerin eğitimlerinde beslenme okuryazarlık düzeylerine göre verilecek eğitimlerin planlanması ve yürütülmesi bireylerin öz etkililiklerini ve öz bakım aktivitelerini artırma yönünde olumlu katkı sağlayacaktır.Summary:THE RELATIONSHIP AMONG NUTRITION LITERACY, SELF EFFICACY ANDSELF CARE ACTİVİTİES AS REGARDS ADULTS AGED BETWEEN 18-64 YEARS OLD DIAGNOSED WITH TYPE 2 DIABETES MELLITUS Introduction and Objective: This descriptive and analytical study was aimed at investigating the relationship between nutrition literacy, self efficacy and self care activities in 18 to 64 years old adults diagnosed with Type II Diabetes Mellitus in a Family Health Center in İzmir. Materials and Methods: The study was carried out in Bahçelievler Family Health Center (No. 13) in Karabağlar district of İzmir. The sample size of the study was 200 people. The study data were collected between December 2018 and May 2019 using the Personal Information Form questioning the socio-demographic and health characteristics of the participants, Adults Nutrition Literacy Assessment Scale (ANLAS), Diabetes Self-Care Scale (DSCS), and Diabetes Self Efficacy Scale (DSES). Datas were analyzed in SPSS 25.0 version. Results: The mean age of the participants was 52.9 ± 9.34years. Of them, 65 (n: 130) were female. While the nutrition literacy level was adequate in 74.5 of the participants, it was at borderline in24.9 and inadequate in 2. While the senior high school and university graduates had an adequate nutrition literacy level, primary / junior high school graduates had borderline nutrition literacy levels (x2 21.44
Özet
(dc.description.abstract)
p 0.000).General Nutritional Knowledge levels of those who did not receive training about diabetes were inadequate or at the borderline (X2 10.11
Özet
(dc.description.abstract)
p 0.006). The mean scores the participants obtained from the overall DSCS and DSES were 88.03 ± 14.77 and 69.87 ± 16.60 respectively. There was a positive, strong, significant relationship between the scores obtained from the DSCS and DSES (r 0.73
Özet
(dc.description.abstract)
p <0.01) and a positive, weak, significant relationship between the scores obtained from the DSES and (r 0.27
Özet
(dc.description.abstract)
p <0.01). Conclusion: The study results indicated that the planning of the content of the training to be given to individuals with diabetes according to their nutrition literacy levels would improve their self efficacy and self care activities.
Kayıt Giriş Tarihi
(dc.date.accessioned)
25.10.2022
Açık Erişim Tarihi
(dc.date.available)
2022-10-25
Yayın Tarihi
(dc.date.issued)
2019
Yayın Dili
(dc.language.iso)
tr
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Nursing
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Hemşirelik
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Nutrition
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Beslenme
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Nutrition literacy
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Beslenme okuryazarlığı
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Diabetes mellitus-type 2
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Öz yeterlilik
Konu Başlıkları
(dc.subject)
Self-efficacy
Tek Biçim Adres
(dc.identifier.uri)
https://hdl.handle.net/11469/2248
Analizler
Yayın Görüntülenme
Yayın Görüntülenme
Erişilen ülkeler
Erişilen şehirler
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında yükümlülüklerimiz ve çerez politikamız hakkında bilgi sahibi olmak için alttaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.

creativecommons
Bu site altında yer alan tüm kaynaklar Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Platforms