Afetler, Sağlık Hukuku ve Diğer Yasal Düzenlemeler

Türkiye deprem bölgesi olmasının yanı sıra, son yıllarda seller, günler süren orman yangınları ve sığınmacı akınlarıyla başa çıkmak durumunda kalmış bir ülkedir. Bu nedenle her türlü afete ilişkin olarak gerekli yasal düzenlemelerin ve acil eylem planlarının bilimsel bir bakış açısıyla ve eksiksiz olarak yapılması ve yapılan planların düzenli bir biçimde güncellenmesi gereken bir ülkedir. Mevzuatımız incelendiğinde, afet alanında pek çok yasal düzenlemenin mevcut olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, mevzuatımızdaki afetlerin yönetimi ve sonuçlarına ilişkin sağlık hukuku ve diğer alanlardaki bel ...Daha fazlası

Kan Beyin Bariyeri Modülasyonuna Yeni Bir Bakış Açısı: Beslenme ve Çevresel Faktörlerin Etkisi

Kan beyin bariyeri (KBB), toksik bileşiklerin ve patojenlerin kandan beyne geçişini engelleyen, besin ögelerinin ise beyne iletilmesini sağlayan merkezi sinir sistemi (MSS) ve periferik sinir sistemi arasında regüle edilen oldukça seçici ve dinamik endotel bir bariyerdir. Kan beyin bariyeri, sinaptik ve nöronal işlevlerin sağlıklı bir biçimde yerine getirilmesi için beyin homeostazını sağlar. Kan beyin bariyeri işlevlerini sıkı bağlantı proteinleri (tight junctions), astrositler, perisitler gibi nörovasküler ünitenin elemanları vasıtasıyla gerçekleştirir. Beslenme, nöronal aktivite ve yaşlanma ...Daha fazlası

Afetlerle Tetiklenen Belirsizlik ve Stres Sürecinin Nöroanatomisi ve Kontrolü

MERVE KESKİN | DERYA ÖZER KAYA

Belirsizlik, tehlike altında yaşanan endişe duygusuyla karakterizedir. Strese yol açan önemli bir faktördür. İnsanların tam iyilik halini sürdürebilmesi için fiziksel, zihinsel ve sosyal açılardan iyilik halini koruyabileceklerinden emin olmaları gerekir. Dışsal ya da içsel bir değişiklik meydana geldiğinde bu iyilik halini korumak için hangi stratejinin seçilmesi gerektiği düşünülür. Uygun stratejiyi seçmek konusunda kararsız kalındığında belirsizlik oluşur ve stres duygusu tetiklenir. Beyindeki hiyerarşik yapılanma ile, sensorimotor ve visserosensori kortekse gelen duyusal ve interoseptif gi ...Daha fazlası

Fantom Deprem Hissi – Büyük Depremler Sonrasında Denge ve Vestibüler Etkilenimler

Faruk TANIK | DERYA ÖZER KAYA

Büyük depremler sonrasında hayatta kalan depremzedeler depremden hemen sonra başlayan ve uzunca bir süre devam eden bir takım fizyolojik, anatomik ve psikolojik değişimlerle karşılaşırlar. Bu problemlerin birisi de fantom deprem hissi olarak da tanımlanabilen kişilerin herhangi bir etki olmadan sallandığını hissettiği vestibüler sistem etkilenimleri ve denge bozukluklarıdır. Bu kişilerde vestibüler sistem ve denge yollarının etkilenimden daha çok psikolojik yanıtların sallanma hissinde daha etkili olduğu görülmüştür. Yaşanan bu değişimler kişileri günlük yaşam aktivitelerinden ve sosyal çevrel ...Daha fazlası

Afetlerde İlk Yardım

Afetler, ani ve beklenmedik olaylar sonucu meydana gelen acil durumları ifade eder. Bu durumlar, doğal afetler (depremler, seller, kasırgalar), yangınlar, trafik kazaları, patlamalar, terör saldırıları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Afetlerin hemen ardından ilk yardım, hayat kurtarmak ve yaralıları en kısa sürede tıbbi yardım alacakları yere taşımak açısından büyük önem taşır. İlk yardım, afetlerde ilk müdahale sürecinde uygulanan ilk yardım önlemlerinin tümünü ifade eder. İlk yardım, hayat kurtarmak, yaralıların acılarını hafifletmek ve sağlık durumlarını stabil hale getirmek için ...Daha fazlası

Afet Sonrası Görülebilecek Klinik Semptomlara Yönelik Beslenme Önerileri

ÇAĞLA AYER | BUSE BAKIR | GAMZE ÇALIK | GAMZE YURTDAŞ DEPBOYLU | TUBA YALÇIN | GÜLŞAH KANER TOHTAK

Afetler, insan kontrolü dışında meydana gelen ve bireylerin beslenme durumlarını etkileyebilen olaylardır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde meydana gelen iki yıkıcı deprem bizlere afet durumlarında meydana gelen crush (ezilme) ve refeeding sendromu, gastrointestinal semptomlar gibi çeşitli klinik semptomları ve bunlara yönelik beslenme müdahalelerinin gerekliliklerini hatırlatmıştır. Bu derlemede ise afet sonrası meydana gelebilecek klinik semptomlar ele alınmış, bu semptomlara yönelik beslenme ve çözüm önerileri getirilmesi amaçlanmıştır.

Afet Yönetiminde ve Afete Bağlı Yaralanmalarda Fizyoterapistlerin Rol ve Görevler

Afetlerin Türkiye’de görülme sıklığının artması ile birlikte, yaşanan büyük can kayıplarının yanı sıra, ciddi yaralanmalar sonucu rehabilitasyona ihtiyaç duyan birey sayısında büyük artış meydana gelmiştir. Afetlerle başa çıkmanın en etkili yolu, toplumu afetten korumak, koruma gerçekleşmediği zaman ise toplumun hazırlığını artırarak ve rehabilitasyon alanında yeterli bilgi donanımı ile üst düzeyde afet yanıtının verilmesini sağlamaktır. Afet yönetiminin bütün aşamalarında fizyoterapistlere önemli görevler düşmektedir. Afet öncesinde eğitimlerle toplumun afete karşı hazırlıklı hale getirilmesi ...Daha fazlası

Yaşlılarda Tele Hemşirelik Uygulamaları

Sağlık bakım hizmetlerinden en fazla yararlanan yaşlı bireylerin sayısı dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artmaktadır. Ancak pandemi sürecinde, yaşlı bireyler, gereksinim duydukları sağlık bakım ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk yaşamıştır. Bu doğrultuda tele sağlık uygulamalarına yönelik gereksinimde bir kez daha önem kazanmıştır. Tele sağlık uygulamaları, bireylerin kendi ev ortamlarında sağlık bakım hizmetlerine erişimini kolaylaştıran, bireylerin bağımsızlıklarını arttıran, hastalık yönetimini kolaylaştıran, zaman tasarrufu sağlayan ve sağlık bakımının kısa sürede ve en verimli şeki ...Daha fazlası

Savaş ve Terör Mağduru Bireylerin Yaşadıkları Ruhsal Sorunlar ve Bu Sorunlara Yönelik Uygulamalar

Uzun yıllardır dünyada ve ülkemizde insanlığın büyük bir kısmını etkileyen savaş ve terör eylemleri, masum insanların yaşamını doğrudan etkileyen, kitlesel açıdan korku, endişe ve dehşet duyguları yaşatan, insan eliyle ortaya çıkan toplumsal sorunlardır. Her çatışma, her savaş fiziksel, sosyal, çevresel ve ruhsal sağlık açısından onarılamaz sorunlara yol açarak büyük bir toplumsal kriz ve travmaya neden olur. Savaş ve terör eylemlerine maruz kalan kişiler fiziksel yaralanmanın yanı sıra kaygı, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu gibi psikososyal etkiler açısından risk altındadır. Bu olay ...Daha fazlası

Afetlerde Geriatrik Yaklaşım

YASEMİN TOKEM

Türkiye çeşitli doğal afetler bakımından riskli bir coğrafyada bulunmakla birlikte, en sık yaşanan afetlerin başında deprem, sel, yangın, fırtına, kuraklık gelmektedir. Ülkemiz dünyadaki en aktif deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunmakta olduğundan, depremler ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Afet durumlarından en çok etkilenen kesim yaşlıların da içerisinde bulunduğu savunmasız gruplardır. Yaşlı nüfusu dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de her geçen gün artmaktadır. Nüfusun yaşlanması afet durumlarında geriatrik yaklaşımın ne denli önemli olduğunu göstermektedir. Bu derlemenin amacı ...Daha fazlası

Deprem Sonrası Psikiyatrik Destek

Deprem, gerçekleştiği bölgede çevresel hasarların yanında fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar da meydana getirerek toplumsal sonuçlar doğuran bir doğa olayıdır. Deprem sonrası etkilenen kişilere erken dönemde ve yeterli düzeyde sağlanacak olan psikososyal müdahaleler, yaşanan sıkıntının ciddi ruh sağlığı sorunlarına dönüşmesini önlemede etkilidir. Psikososyal müdahalelerin en erken aşamasında psikolojik ilk yardım yer alır. Psikolojik ilk yardım, olağan dışı durumlar sonrasında ortaya çıkan ilk duygusal tepkilerin ağırlığını azaltmak amacı ile kişiye sunulan insani ve destekleyici bir müdaha ...Daha fazlası

Diyabetik Ayakta Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarının Kullanımı: Literatürün Gözden Geçirilmesi

BERNA NİLGÜN ÖZGÜRSOY URAN

Diyabet görülme sıklığı ve yol açtığı sağlık sorunları nedeniyle tüm dünyada önemi giderek artan kronik bir hastalıktır. Diyabette, pankreasın yetersiz insülin üretmesi veya üretilen insülini vücudun etkin olarak kullanamamasına bağlı olarak diyabetik ayağı da içeren birçok komplikasyon gelişir. Diyabetik ayak yarasının iyileştirilmesinde tıbbi tedavinin yeri önemlidir. Tedavi; doğru antibiyotik seçimi, cerrahi girişimler, yara debridmanı, revaskülarizasyonun sağlanması, rekonstrüksiyon, yara bakımı, metabolik kontrol, ayağın yüklenmesini azaltma ve negatif basınç uygulamalarını içerir. Bu lit ...Daha fazlası